Memorie van toelichting
Jaarverslag en slotwet Gemeentefonds 2020
Memorie van toelichting
Nummer: 2021D16960, datum: 2021-05-19, bijgewerkt: 2024-02-19 10:56, versie: 2
Directe link naar document (.pdf), link naar pagina op de Tweede Kamer site, officiële HTML versie (kst-35830-B-4).
Gerelateerde personen:- Eerste ondertekenaar: K.H. Ollongren, minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties
- Mede ondertekenaar: J.A. Vijlbrief, staatssecretaris van Financiën
Onderdeel van kamerstukdossier 35830 B-4 Jaarverslag en slotwet Gemeentefonds 2020.
Onderdeel van zaak 2021Z07686:
- Indiener: K.H. Ollongren, minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties
- Medeindiener: J.A. Vijlbrief, staatssecretaris van Financiën
- Volgcommissie: vaste commissie voor Financiën
- Voortouwcommissie: vaste commissie voor Binnenlandse Zaken
- 2021-05-20 13:15: Aanvang middagvergadering: Regeling van werkzaamheden (Regeling van werkzaamheden), TK
- 2021-05-27 14:00: Slotwet Gemeentefonds 2020 (TK 35830-B) (Inbreng feitelijke vragen), vaste commissie voor Binnenlandse Zaken
- 2021-06-03 11:30: Procedurevergadering commissie Binnenlandse Zaken (videoverbinding) (Procedurevergadering), vaste commissie voor Binnenlandse Zaken
- 2021-06-17 17:30: Jaarverslagen en Slotwetten over het jaar 2020 Hfst. VII het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, B het Gemeentefonds en C het Provinciefonds (Wetgevingsoverleg), vaste commissie voor Binnenlandse Zaken
- 2021-07-08 00:00: EINDE VERGADERING: STEMMINGEN (over alle resterende onderwerpen) (Stemmingen), TK
Preview document (🔗 origineel)
| Tweede Kamer der Staten-Generaal | 2 |
| Vergaderjaar 2020–2021 |
| 35 830B | Jaarverslag en slotwet van het Gemeentefonds 2020 |
| Nr. 4 |
|
A Artikelgewijze toelichting bij het wetsvoorstel
Wetsartikel 1 (uitgaven/verplichtingen en ontvangsten)
De begrotingsstaten die onderdeel zijn van de rijksbegroting, worden op grond van artikel 2.3, eerste lid, van de comptabiliteitswet 2016 afzonderlijk bij wet vastgesteld en ook gewijzigd. Het onderhavige wetsvoorstel strekt ertoe om voor het jaar 2020 wijzigingen aan te brengen in de begrotingsstaat van het gemeentefonds.
De in de begrotingsstaten opgenomen begrotingsartikelen worden in onderdeel B van deze memorie van toelichting toegelicht.
Wetsartikel 3 (verplichtingenbedrag als bedoeld in artikel 5 van de Fvw)
Ingevolge artikel 5, eerste lid, van de Financiële-verhoudingswet hebben gemeenten gezamenlijk recht op het bedrag dat in de begroting als verplichting voor het totaal van de algemene uitkering en de aanvullende uitkeringen is opgenomen. Ingevolge artikel 5, tweede lid, van de Financiële-verhoudingswet hebben de gemeenten gezamenlijk recht op de bedragen die in de begroting als verplichting voor het totaal van de integratie-uitkeringen en het totaal van de decentralisatie-uitkeringen zijn opgenomen.
De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties,
K.H.Ollongren
De Staatssecretaris van Financiën,
J.A.Vijlbrief
B Artikelgewijze toelichting bij de begrotingsartikelen (slotverschillen)
Artikel 1 Gemeentefonds
Uitgaven
In onderstaande tabel wordt een nadere uitsplitsing gegeven van de totstandkoming van het uitgavenbedrag van het gemeentefonds. Ten opzichte van de 2e suppletoire begroting 2020 is het uitgavenbedrag van het gemeentefonds met € 146 mln. verlaagd. De in de tabel weergegeven mutaties worden onder de tabel nader verklaard.
| Stand uitgavenbedrag vastgestelde begroting 2020 | 31.901.410 | |
| Stand uitgavenbedrag eerste suppletoire begroting 20201 | 33.151.951 | |
| Stand uitgavenbedrag tweede suppletoire begroting 2020 | 33.582.549 | |
| Voorgestelde mutaties bij slotwet 2020 | ||
| 1) Realisatie Kosten Financiële-verhoudingswet opdrachten | ‒ 32 | |
| 2) Realisatie Kosten Financiële-verhoudingswet bijdragen | 4 | |
| 3) Wijziging betalingsverloop algemene uitkering 2020 | ‒ 136.025 | |
| 4) Wijziging betalingsverloop integratie-uitkeringen 2020 | ‒ 2 | |
| 5) Wijziging betalingsverloop decentralisatie-uitkeringen 2020 | ‒ 10.094 | |
| Totaal mutaties bij slotwet | ‒ 146.149 | |
| Stand uitgavenbedrag slotwet 2020 | 33.436.400 | |
| Waarvan uitgavenbedrag Kosten Financiële-verhoudingswet opdrachten | 1.208 | |
| Waarvan uitgavenbedrag Kosten Financiële-verhoudingswet bijdragen | 769 | |
| Waarvan uitgavenbedrag Algemene uitkering | 26.817.031 | |
| Waarvan uitgavenbedrag Integratie-uitkeringen | 4.809.716 | |
| Waarvan uitgavenbedrag Decentralisatie-uitkeringen | 1.807.676 |
- Inclusief mutaties 1e ISB 2020 (Kamerstukken II 2019/20, 35480, nr. 1) en mutaties 2e ISB 2020 (Kamerstukken II 2019/20, 35544, nr. 1)
De wijziging van het uitgavenbedrag is het saldo van een aantal mutaties:
1) Realisatie Kosten Financiële-verhoudingwet opdrachten
Het gerealiseerde bedrag komt totaal € 32 duizend lager uit dan bij 2e suppletoire begroting 2020 werd geraamd. Het budget voor 2020 is daarmee niet volledig tot besteding gekomen. Deze uitgaven zullen in 2021 alsnog worden gedaan. Daarom zullen de uitgaven «Kosten financiële-verhoudingswet» bij Voorjaarsnota 2021 met dit bedrag opwaarts worden bijgesteld, conform de bestaande afspraken hierover met het Ministerie van Financiën.
2) Realisatie Kosten Financiële-verhoudingwet bijdragen
Het gerealiseerde bedrag komt totaal € 4.000 hoger uit dan bij 2e suppletoire begroting 2020 werd geraamd.
3) Wijziging betalingsverloop algemene uitkering 2020
De uitbetalingen aan gemeenten in 2020 blijken lager te zijn dan het beschikbare uitgavenbudget bij 2e suppletoire begroting 2020. Het gaat hierbij om een verschil van € 136 mln. De reden voor het verschil ligt in het feit dat zolang de uitkeringsfactor niet definitief is, de omvang van de betalingen aan de gemeenten kan afwijken van het budget dat in de begroting vermeld staat. Het uitgavenbudget voor de algemene uitkering zal bij Voorjaarsnota 2021 met dit bedrag opwaarts worden bijgesteld, zodat de betalingen alsnog plaats kunnen vinden.
4) Wijziging betalingsverloop integratie-uitkeringen 2020
De uitbetalingen aan gemeenten in 2020 blijken lager te zijn dan het beschikbare uitgavenbudget bij 2e suppletoire begroting 2020. Het gaat hierbij om een verschil van € 2.000. Het uitgavenbudget voor de integratie-uitkeringen zal bij Voorjaarsnota 2021 met dit bedrag opwaarts worden bijgesteld, zodat de betalingen alsnog plaats kunnen vinden.
5) Wijziging betalingsverloop decentralisatie-uitkeringen 2020
De uitbetalingen aan gemeenten in 2020 blijken lager te zijn dan het beschikbare uitgavenbudget bij 2e suppletoire begroting 2020. Het gaat hierbij om een verschil van € 10 mln. Een specificatie van dit bedrag is opgenomen in de bijlage bij deze slotwet. Het uitgavenbudget voor de decentralisatie-uitkeringen zal bij Voorjaarsnota 2021 met dit bedrag opwaarts worden bijgesteld, zodat de betalingen alsnog plaats kunnen vinden.
Verplichtingen
In de volgende tabel wordt ter toelichting een nadere uitsplitsing gegeven van de totstandkoming van het verplichtingenbedrag van het gemeentefonds. Ten opzichte van de 2e suppletoire begroting 2020 is het verplichtingenbedrag met € 14 mln. verlaagd.
| Stand verplichtingenbedrag vastgestelde begroting 2020 | 31.901.410 | |
| Stand verplichtingenbedrag eerste suppletoire begroting 20201 | 33.065.583 | |
| Stand verplichtingenbedrag tweede suppletoire begroting 2020 | 33.496.181 | |
| Voorgestelde mutaties bij slotwet 2020 | ||
| 1) Realisatie Kosten Financiële-verhoudingswet opdrachten | ‒ 511 | |
| 2) Realisatie Kosten Financiële-verhoudingswet bijdragen | 39 | |
| 3) Afboeken oude verplichtingen decentralisatie-uitkeringen | ‒ 13.502 | |
| Totaal mutaties bij slotwet | ‒ 13.974 | |
| Stand verplichtingenbedrag slotwet 2020 | 33.482.207 | |
| Waarvan verplichtingenbedrag Kosten Financiële-verhoudingswet opdrachten | 729 | |
| Waarvan verplichtingenbedrag Kosten Financiële-verhoudingswet bijdragen | 804 | |
| Waarvan verplichtingenbedrag Algemene uitkering | 26.905.046 | |
| Waarvan verplichtingenbedrag Integratie-uitkeringen | 4.809.717 | |
| Waarvan verplichtingenbedrag Decentralisatie-uitkeringen | 1.765.911 |
- Inclusief mutaties 1e ISB 2020 (Kamerstukken II 2019/20, 35480, nr. 1) en mutaties 2e ISB 2020 (Kamerstukken II 2019/20, 35544, nr. 1)
De wijziging van het verplichtingenbedrag is als volgt te verklaren:
1) Realisatie Kosten Financiële-verhoudingwet opdrachten
Het gerealiseerde bedrag komt totaal € 511 duizend lager uit dan bij 2e suppletoire begroting 2020 werd geraamd. Dit is veroorzaakt doordat in 2020 minder opdrachten zijn aangegaan dan vooraf geraamd.
2) Realisatie Kosten Financiële-verhoudingwet bijdragen
Het gerealiseerde bedrag komt totaal € 39 duizend hoger uit dan bij 2e suppletoire begroting 2020 werd geraamd. Dit is veroorzaakt doordat in 2020 iets meer bijdragen zijn verleend dan vooraf geraamd.
3) Afboeken oude verplichtingen DU
Deze boeking hangt samen met het afboeken van enkele oude verplichtingen samenhangend met decentralisatie-uitkeringen uit 2016 en 2017.
Ontvangsten
Sinds de invoering van de Financiële-verhoudingswet zijn de uitgaven en de inkomsten op grond van artikel 4 van die wet over ieder uitkeringsjaar aan elkaar gelijk. Ten opzichte van de 2e suppletoire begrotig 2020 worden de ontvangsten met € 146 mln. verlaagd.
Bijlage specificatie integratie- en decentralisatie-uitkeringen
| Integratie-uitkeringen | |||||
| Voogdij 18+ | 704.592 | 704.592 | 704.592 | 0 | |
| Beschermd wonen | 1.938.274 | 1.938.274 | 1.938.274 | 0 | |
| Participatie | 2.122.682 | 2.122.682 | 2.122.682 | 0 | |
| Verhoging raadsledenvergoeding kleine gemeenten | 9.763 | 9.763 | 9.763 | 0 | |
| Uitvoeringskosten inburgering | 34.406 | 34.406 | 34.405 | ‒ 1 | |
| Wijziging betalingsverloop 2019 | 1 | 1 | 0 | ‒ 1 | |
| SUBTOTAAL IU | 4.809.718 | 0 | 4.809.718 | 4.809.717 | ‒ 1 |
| Decentralisatie-uitkeringen | |||||
| Aanpak discriminatie | 257 | 257 | 257 | 0 | |
| Aanpak laaggeletterdheid | 5.000 | 5.000 | 5.000 | 0 | |
| Aanpak lerarentekort G4 | 4.000 | 4.000 | 4.000 | 0 | |
| Actieprogramma Dak- en thuisloze jongeren | 156 | 156 | 156 | 0 | |
| Beeldende kunst en vormgeving | 13.500 | 13.500 | 13.500 | 0 | |
| Bevolkingsdaling | 11.245 | 11.245 | 11.245 | 0 | |
| Bibliotheekmiddelen | 1.000 | 1.000 | 1.000 | 0 | |
| Bodemsanering | 51.760 | 51.760 | 51.758 | ‒ 2 | |
| Brede aanpak dak- en thuisloosheid | 73.000 | 73.000 | 73.000 | 0 | |
| BRP centralisering inschrijving vergunninghouders | 4.731 | 4.731 | 4.731 | 0 | |
| Buurtsportcoaches | 75.005 | 75.005 | 75.004 | ‒ 1 | |
| Correctie Waterschapswegen (Knelpunten verdeelproblematiek) | 3.695 | 3.695 | 3.695 | 0 | |
| Crisisdienstverlening (covid 19) | 16.040 | 16.040 | 16.040 | 0 | |
| Deltaprogramma Ruimtelijke adaptie | 4.639 | 4.639 | 4.639 | 0 | |
| Dialoog Sinterklaasintocht | 35 | 35 | 35 | 0 | |
| Duurzaam erfgoed | 913 | 913 | 913 | 0 | |
| Eigen bijdrage Wmo (abonnementstarief) | 18.000 | 18.000 | 18.000 | 0 | |
| Erfgoed deal | 2.205 | 2.205 | 2.205 | 0 | |
| Experiment gesloten coffeeshopketen | 1.500 | 1.500 | 1.500 | 0 | |
| Extra kosten verkiezingen 2020 en 2021 ivm Covid-19 | 28.975 | 28.975 | 28.975 | 0 | |
| Faciliteitenbesluit opvangcentra | 13.657 | 13.657 | 8.308 | ‒ 5.349 | |
| Geweld hoort nergens thuis | 3.600 | 3.600 | 3.600 | 0 | |
| Gezond in de stad | 24.042 | 24.042 | 24.042 | 0 | |
| Groeiopgave Almere | 8.676 | 8.676 | 8.676 | 0 | |
| Impactanalyse Leefbaarheid en veiligheid | 198 | 198 | 198 | 0 | |
| Implementatie traject 5 sociaal domein | 310 | 310 | 310 | 0 | |
| Jeugd | 21.700 | 21.700 | 21.700 | 0 | |
| Jeugd aan zet | 470 | 470 | 470 | 0 | |
| Jeugdhulp aan kinderen in een AZC | 5.100 | 5.100 | 5.100 | 0 | |
| Kansen voor alle kinderen | 85.000 | 85.000 | 85.000 | 0 | |
| Kerkenvisies | 3.200 | 3.200 | 2.075 | ‒ 1.125 | |
| Koplopergemeenten clientondersteuning | 4.152 | 4.152 | 4.152 | 0 | |
| Landelijke functies opvang | 8.114 | 8.114 | 8.113 | ‒ 1 | |
| Landelijke voorziening vreemdelingen | 17.000 | 17.000 | 17.000 | 0 | |
| LHBTI beleid regenboogsteden | 1.323 | 1.323 | 1.323 | 0 | |
| Maatschappelijke begeleiding | 18.005 | 18.005 | 18.005 | 0 | |
| Maatschappelijke opvang | 476.057 | 476.057 | 476.057 | 0 | |
| Meetsystemen geluidsnet Geilenkirchen | 40 | 40 | 39 | ‒ 1 | |
| Noodopvang kinderen van ouders met cruciaal beroep | 23.000 | 23.000 | 23.000 | 0 | |
| Perspectief op werk | 35.000 | 35.000 | 35.000 | 0 | |
| Pilot opvang en begeleiding asielzoekers | 443 | 443 | 443 | 0 | |
| Pilots Logeerzorg | 485 | 485 | 485 | 0 | |
| Pilots Roma en Sinti | 239 | 239 | 239 | 0 | |
| Pilots Veranderopgave inburgering (VOI) | 5.109 | 5.109 | 5.108 | ‒ 1 | |
| Pilots Verdere integratie arbeidsmarkt (VIA) | 176 | 176 | 176 | 0 | |
| Precariobelasting en mark- en evenemententleges | 20.000 | 20.000 | 20.000 | 0 | |
| Proeftuinen cultuurprofielen | 1.399 | 1.399 | 1.399 | 0 | |
| Programmabureau Sociaal domein | 325 | 325 | 325 | 0 | |
| Regionale opgaven | 64.342 | 64.342 | 64.342 | 0 | |
| Scholenprogramma Groningen | 3.000 | 3.000 | 3.000 | 0 | |
| Toeristen- en parkeerbelasting | 225.000 | 225.000 | 225.000 | 0 | |
| Transformatiefonds Sociaal Domein Jeugd | 36.000 | 36.000 | 36.000 | 0 | |
| Veilige steden | 391 | 391 | 391 | 0 | |
| Veiligheidshuizen | 7.699 | 7.699 | 7.699 | 0 | |
| Verhoging taalniveau statushouders | 20.000 | 20.000 | 20.000 | 0 | |
| Versterken lokale werkgelegenheid Groningen | 1.300 | 1.300 | 1.300 | 0 | |
| Versterking arbeidsmarktregio's | 2.692 | 2.692 | 2.692 | 0 | |
| Voorkomen van schulden en bestrijding van armoede | 22.225 | 22.225 | 22.225 | 0 | |
| Voorschoolse voorziening peuters | 38.300 | 38.300 | 38.300 | 0 | |
| Vrouwenopvang | 217.655 | 217.655 | 217.654 | ‒ 1 | |
| VTH-taken | 46.700 | 46.700 | 46.700 | 0 | |
| Vuelta 2020 | 1.500 | 1.500 | 1.500 | 0 | |
| Weerbare samenleving | 133 | 133 | 133 | 0 | |
| Wijziging betalingsverloop 2019 | 38.357 | 38.357 | 34.741 | ‒ 3.616 | |
| TOTAAL DU | 1.817.770 | 0 | 1.817.770 | 1.807.675 | ‒ 10.095 |
| TOTAAL IU en DU | 6.627.488 | 0 | 6.627.488 | 6.617.392 | ‒ 10.096 |