Preview document (🔗 origineel)

---

INBRENG VERSLAG  VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG

Binnen de vaste commissie voor Buitenlandse Zaken hebben de onderstaande
fracties de behoefte vragen en opmerkingen voor te leggen aan de
minister van Buitenlandse Zaken over de brief van de minister d.d. 26
maart 2021 inzake de Nederlandse deelname aan G20 in 2021 (Kamerstuk 32
429, nr. 17). 

De fungerend voorzitter van de commissie,

Wilders

De griffier van de commissie,

Van Toor 

Inhoudsopgave								

I	Vragen en opmerkingen van de leden van de VVD-fractie

II	Vragen en opmerkingen van de leden van de D66-fractie

III	Vragen en opmerkingen van de leden van de SP-fractie

IV	Vragen en opmerkingen van de leden van de PvdA-fractie



I	Vragen en opmerkingen van de leden van de VVD-fractie

De leden van de VVD-fractie hebben met interesse kennisgenomen van de
Nederlandse G20 deelname dit jaar en zijn verheugd dat Nederland hieraan
deelneemt. Het belang van de G20 is volgens deze leden voor Nederland
niet te onderschatten. Zij hebben hierover de volgende vragen en
opmerkingen.

De leden van de VVD-fractie lezen dat Nederland sterk gecommitteerd zal
blijven aan internationale samenwerking en een actieve en betrouwbare
internationale partner wil blijven. De genoemde leden ondersteunen dit
commitment. Nederland moet zichzelf laten zien en steeds binnen
internationale context banden blijven onderhouden en nieuwe vormen van
samenwerking opzoeken, met als doel gezamenlijk grensoverschrijdende
vraagstukken oplossen. Mede hierom is de Nederlandse deelname aan de G20
van belang.

De leden van de VVD-fractie onderschrijven de doelen van het Italiaanse
voorzitterschap, namelijk een meer inclusieve en duurzame samenleving,
ondersteund door voldoende investeringen in de ontwikkeling naar een
rechtvaardige, groene en duurzame toekomst. Is het kabinet bereid om bij
elk van deze thema’s te pleiten voor concrete vervolgstappen? Daar
waar relevant moeten de genoemde investeringen hand in hand gaan met de
noodzakelijke hervormingen. 

De leden van de VVD-fractie zijn van mening dat veiligheid de basis
vormt voor economische ontwikkeling en een inclusieve samenleving.
Ondanks dat veiligheid op veel plekken in de wereld onder druk staat en
economische ontwikkeling belemmert, staat dit thema niet op de agenda
van de G20. Het zou wenselijk zijn als op de G20 wordt gesproken over de
relatie tussen veiligheid en economische ontwikkeling, moderne
dreigingen, en het belang van internationale afspraken en instituten om
de mondiale veiligheid te stimuleren. Deelt het kabinet deze opvatting
en is het kabinet bereid hiervoor aandacht te vragen bij Italië, de
voorzitter van de G20? 

De leden van de VVD-fractie lezen dat een belangrijke deliverable voor
de G20 dit jaar belastingheffing in een digitaliserende economie is,
waar momenteel aan wordt gewerkt in het Inclusive Framework. Het
Italiaanse voorzitterschap wil halverwege 2021 in OESO-verband consensus
bereiken over concrete maatregelen (in lijn met het doel dat in de OESO
is afgesproken). Nederland wil ook in 2021 tot concrete oplossingen
komen in OESO-verband, zo lezen de leden.  Kan de minister, mede naar
aanleiding van de brief van de demissionair staatssecretaris van
Financiën – Fiscaliteit en Belastingdienst (Kamerstuk 32140, nr. 76),
aangeven welke oplossingen voor Nederland een wenselijke uitkomst zijn
en in hoeverre deze gerealiseerd lijken te worden? Kan de minister
daarnaast aangeven wat de Nederlandse inzet zal zijn bij het bespreken 
van de prioriteiten op het gebied van financiële stabiliteit en het
werkprogramma voor 2021 van de Financial Stability Board? Kan hij tevens
aangeven wat de inzet zal zijn bij het bespreken van onderwerpen
aangaande de digitalisering van de financiële sector?

De leden van de VVD-fractie hebben kennisgenomen van het G20-programma
op het gebied van handel en investeringen. Zij zijn van mening dat om
het ‘mondiale level playing field’, met name gericht op
marktverstorende subsidies’, te verbeteren, het belangrijk is dat de
EU hierover een stevige positie inneemt in bijvoorbeeld de
Wereldhandelsorganisatie (WTO). En, voor zover van toepassing, ten
aanzien van de WTO-hervormingen. Is het kabinet voornemens om hier
actief voor te pleiten bij de G20? 

De leden van de VVD-fractie volgen met interesse de discussie over de
wereldwijde toegang tot COVID-19 vaccins, waaraan zij belang hechten.
Zij vragen het kabinet welke stappen er bij de G20 gezet kunnen worden
om te komen tot het opschalen van productiecapaciteit en het delen van
kennis, om zo vaccins wereldwijd beschikbaar te maken. En welke
exportcapaciteit valt er vanuit de Verenigde Staten te verwachten, nu de
binnenlandse vaccinatiecampagne daar voortvarend verloopt?  De genoemde
leden menen dat het opschalen van productiecapaciteit dé manier is om
toegang tot vaccins en andere technologieën in ontwikkelingslanden te
vergroten. 

De leden van de VVD-fractie steunen de kabinetspositie in de
voortdurende discussies over de schuldenproblematiek. Zij willen hier
nogmaals benadrukken dat kwijtscheldingen door een select groepje
crediteuren een heilloze weg is als andere crediteuren niet mee doen, en
er bij deze crediteuren vervolgens nieuwe leningen worden aangegaan. Zij
vragen het kabinet om er samen met gelijkgezinde landen bij China
nogmaals op aan te dringen dat bij het Common Framework for Debt
Treatments beyond the DSSI er sprake is van transparantie door alle
crediteuren, zowel publiek als privaat. Ook vragen de leden van de
VVD-fractie er samen met gelijkgezinde landen bij de G20 op aan te
dringen dat Chinese quasi-private entiteiten die in feite
overheidsbeleid uitvoeren, volledig meedoen bij toekomstige maatregelen
voor uitstel van betalingen of kwijtscheldingen bij ontwikkelingslanden
die in de problemen zijn gekomen, en daarbij volgens dezelfde maatstaf
als publieke crediteuren worden aangeslagen. In het schriftelijk overleg
voor de voorjaarsvergadering van de Wereldbank antwoordde het kabinet
dat deze onderwerpen via de G20 aan de orde zouden komen. De leden van
de VVD-fractie verwachten daarom hierin een actieve opstelling van
Nederland en zijn benieuwd naar de uitkomsten. Is het kabinet breid tot
deze actieve opstelling?

De leden van de VVD-fractie lezen dat Nederland zal uitdragen dat nieuwe
technologieën moeten worden ingezet om maatschappelijke kansen te
adresseren en om publieke dienstverlening te verbeteren. Wat wordt er
bedoeld met maatschappelijke kansen adresseren en hoe kunnen nieuwe
technologieën daaraan bijdragen? Welke kansen ziet het kabinet tot het
verbeteren van publieke dienstverlening, zowel internationaal als
Nederland zelf, bijvoorbeeld voor Nederlanders die in het buitenland
wonen? En blijft hier ook aandacht voor belangrijke factoren zoals
dataveiligheid, privacy, en de menselijke maat?

De leden van de VVD-fractie danken het kabinet voor deze vroegtijdige
brief over de deelname aan de G20, die op 30-31 oktober 2021 plaats zal
vinden in Rome. In de periode van nu tot 30-31 oktober 2021 kan er veel
gebeuren op de thema’s die op de G20 zijn geagendeerd. Is het kabinet
bereid om de Kamer één maand voor de G20-top (uiterlijk 1 oktober
2021) opnieuw te informeren over zijn inzet?



II	Vragen en opmerkingen van de leden van de D66-fractie

De leden van de D66-fractie hebben met interesse kennisgenomen van de
brief over de Nederlandse G20 deelname van dit jaar. Deze leden hebben
nog enkele vragen aan de minister van Buitenlandse Zaken. 

De leden van de D66-fractie lezen dat de G20 agenda gestoeld is op een
drietal pilaren: people, planet, prosperity. Wat is volgens de minister
de prioriteit in deze drie pilaren? Er wordt gesteld dat de herstelfase
van de covid-19 pandemie aangepakt moet worden om nieuwe uitdagingen op
het gebied van digitalisering en klimaat meteen aan te pakken. Wat voor
concrete plannen liggen er om hier echt een grote globale slag te slaan?
Kunt de minister er per thema één noemen? 

De leden van de D66-fractie zijn benieuwd naar de rol die het Koninklijk
Huis van het Nederlandse Koninkrijk zal spelen bij de G20. Koningin
Maxima is vanuit haar functie als Speciale pleitbezorger van de
Verenigde Naties voor inclusieve financiering voor ontwikkeling nauw
betrokken bij de jaarlijkse G20. Zal zij ook bij de G20 van dit jaar
aanwezig zijn? Zo ja, met wie zal zij in gesprek gaan en waarover?

De leden van de D66-fractie zijn benieuwd naar de voortgang van de
aanpak van belastingontwijking op OESO-niveau. De leden van de fractie
van D66 vragen of en hoe Nederland, conform het advies van de
Adviescommissie Belastingheffing Multinationals, een voortrekkersrol
vervult in het komen tot concrete maatregelen ter bestrijding van
belastingontwijking in OESO-verband. Deze leden vragen tevens of op
beide pijlers concrete maatregelen worden voorzien (bijvoorbeeld de
digitale dienstenbelasting, verrekenprijssystematiek, minimum
winstbelasting) en aan welke concrete maatregelen wordt gedacht. Tot
slot vragen deze leden welke knelpunten bestaan om te komen tot
consensus.

De leden van de D66-fractie lezen dat er een discussie over de
schuldenproblematiek van lage-inkomenslanden gevoerd zal worden.
Hierover willen deze leden vragen waar Nederland in deze discussie
staat? In hoeverre kunnen schulden van fragiele landen kwijtgescholden
dan wel verminderd worden als dit bevorderlijk is in de post Covid
sustainable recovery? Hoe zou een toekomstige globale herstructurering
van onhoudbare schuld er uit zien om groen en inclusief – en
nivellerend – herstel mogelijk te maken? 

De leden van de D66-fractie lezen dat Nederland een accent wil leggen op
het behouden, versterken en hervormen van het multilaterale
handelssysteem. In grote lijnen volgen de leden van de D66-fractie dit
standpunt, echter vragen deze leden zich af hoe dit zich verhoudt tot de
EU-China relatie, waarin duidelijk zwaktes te detecteren zijn in het
open handelssysteem. Kan de minister bezien of het opportuun is om ook
een bepaalde mate van wederkerigheid te implementeren in het
multilaterale handelssysteem? Wat China de EU oplegt, dient dat
omgekeerd niet ook te gelden? 

De leden van de D66-fractie zijn het eens met het kabinet dat de
schadelijke visserijsubsidies zo spoedig mogelijk een halt toegeroepen
moeten worden. Kan de minister dit als één van de concrete accenten
aanbrengen in de Nederlandse bijdrage tot de G20? Ook zijn deze leden
positief over het voornemen ambitieuze Nationally Determined
Contributions, “nationaal vastgestelde doelstellingen” (NDC’s) af
te spreken om de klimaatambities in de G20 te verhogen. Hoe dwingt
Nederland dit met gelijkgestemde landen af? Kan de minister de
pijnpunten identificeren waar landen in hun ambities moeite mee hebben
zodat deze bij de UN Climate Change Conference CoP-26 in november al zo
duidelijk mogelijk zijn? 

De leden van de D66-fractie zijn benieuwd naar de inzet rondom
klimaatadaptatie. Als hier in G20-verband over gesproken wordt vragen
deze leden zich af of er ook samen wordt gewerkt met fragiele landen die
qua klimaatimpact de grootste korte termijnrisico’s lopen en zodoende
het hardste moeten bijschakelen wat betreft adaptatie? Wat doet de G20
in dit verband, worden deze landen betrokken? Of maakt de G20 in de
aanloop naar de CoP-26 plannen waarin deze landen worden meegenomen? 

De leden van de D66-fractie lezen dat gezondheid ook groot op de agenda
staat. Hierbij worden vier kernpunten genoemd, maar lijkt een vijfde
cruciale punt te ontbreken: hoe richten we onze landen, samenlevingen en
industrieën in zodat de kans op zoönose zo nihil mogelijk wordt
gemaakt? Kan de minister hier aandacht voor vragen in de Nederlandse
G20-bijdrage? 

De leden van de D66-fractie verwelkomen de blijvende aandacht voor
onderwijs op de agenda van de G20. De leden van de D66-fractie lezen in
de brief dat in het Nederlands standpunt de instrumentele waarde van
onderwijs – wat onderwijs opbrengt voor de economie en arbeidsmarkt
– voorop staat. Daar hebben zij enige zorgen bij. Onderwijs is de
motor achter brede ontwikkeling. Niet alleen de ontwikkeling van de
economie of de arbeidsmarkt, zoals de Kamerbrief terecht benoemd, maar
ook de ontwikkeling van het individu. Het biedt de kans om nieuwe
talenten ontdekken. Om je geestelijke, lichamelijke en creatieve
vermogens te ontwikkelen. En, niet geheel onbelangrijk, om de wereld om
je heen beter te begrijpen en je (wereld)burgerschap te ontwikkelen. De
leden van de D66-fractie vragen de minister om het brede belang van
onderwijs als uitgangspunt te nemen in de Nederlandse positie en daar
aandacht voor te vragen. Zij vragen tevens aan de minister of Nederland
deelneemt aan de onderwijswerkgroep en of de G20 kennis deelt over
effectief onderwijsbeleid. Ten slotte vragen zij of de minister
mogelijkheden ziet om wereldburgerschap actief te agenderen, ook gelet
op het feit dat interculturele vaardigheden en wederzijds begrip
fundamenteel zijn voor internationale handel en ontwikkeling. 

De leden van de D66-fractie zijn enthousiast dat het Italiaans
voorzitterschap het belang van fundamenteel onderzoek voor
maatschappelijke en economische ontwikkeling erkent door het een
eigenstandig onderwerp op de agenda te maken. Zij vragen de minister te
verhelderen of het een vrijblijvend beleidsdebat betreft of dat het
Italiaans voorzitterschap een specifiek resultaat voor ogen heeft. Deze
leden vragen of Nederland of de Europese Commissie eventuele steun van
de G20 voor ‘cOAlition S’ aan de orde zullen stellen om het
wereldwijde streven naar open science te onderstrepen.



III	Vragen en opmerkingen van de leden van de SP-fractie

De leden van de SP-fractie hebben de agenda en Nederlandse deelname aan
de G20 gelezen. De leden hebben hier nog een aantal vragen over.

De leden van de SP-fractie constateren dat, gezien de samenkomst van de
landen die samen 80 procent van het mondiale BNP in handen hebben, de
G20 de ideale setting biedt voor de discussie over een mondiaal tarief
voor winstbelasting. De leden van de SP-fractie vragen de minister of
hij (net als de Amerikanen) bereid is om een mondiaal minimumtarief voor
winstbelasting te promoten. Is de minister het eens dat er momentum is
voor dit plan en dat er zo spoedig mogelijk stappen gezet moeten worden
teneinde een race to the bottom te voorkomen? Zo nee, wanneer dan wel?

IV	Vragen en opmerkingen van de leden van de PvdA-fractie

De leden van de PvdA-fractie danken het kabinet voor de brief met de
inzet bij de deelname aan de G20 top en hebben nog een enkele vraag. 

De leden van de PvdA-fractie menen dat multilaterale samenwerking over
de grote uitdagingen van deze tijd essentieel zijn om vooruitgang te
boeken. Dat geldt in het bijzonder voor klimaat, herstel van de sociaal
economische impact van de COVID-19 pandemie en voor de samenwerking op
het gebied van de gezondheidzorg, zeker op het gebied van de toegang tot
COVID-19 vaccins en andere technologieën in ontwikkelingslanden. Zolang
er geen daadkrachtige aanpak in die landen is zal de COVID-19 pandemie
blijven. De leden van de PvdA-fractie menen dat Nederland hierbij in
alle bescheidenheid een constructieve bijdrage kan leveren.

Het doel van het Italiaanse voorzitterschap van de G20 tot het bereiken
van een meer inclusieve en duurzame samenleving, ondersteund door
voldoende investeringen in de ontwikkeling naar een rechtvaardige,
groene en duurzame toekomst onderschrijven de leden van de PvdA-fractie
van harte. Dit betekent wel dat voor een duurzaam economisch herstel na
de coronacrisis de rol van het internationaal maatschappelijk
verantwoord ondernemen doorslaggevend is. Er zijn in beginsel goede
multilaterale randvoorwaarden, zoals OESO-richtlijnen, de Global Compact
van de VN en de doelstellingen van de Duurzame Ontwikkelingsdoelen
(SDG’s). Het probleem zit met name in de naleving daarvan. Heeft het
kabinet voorstellen hoe de mondiale doelstellingen beter zouden kunnen
worden nageleefd? Want het bereikten van duurzame mondiale groei is
weliswaar een doel maar om dit doel te bereiken zijn overheden (mede)
afhankelijk van private partijen. Welke inzet heeft het kabinet op dit
punt?