[overzicht] [activiteiten] [ongeplande activiteiten] [besluiten] [commissies] [geschenken] [kamerleden] [kamerstukdossiers] [open vragen]
[toezeggingen] [stemmingen] [verslagen] [🔍 uitgebreid zoeken] [wat is dit?]

Memorie van toelichting

Wijziging van de begrotingsstaat van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking (XVII) voor het jaar 2024 (wijziging samenhangende met Miljoenennota)

Memorie van toelichting

Nummer: 2024D33694, datum: 2024-09-17, bijgewerkt: 2024-09-30 10:29, versie: 3

Directe link naar document (.pdf), link naar pagina op de Tweede Kamer site, officiële HTML versie (kst-36613-XVII-2).

Gerelateerde personen:

Onderdeel van kamerstukdossier 36613 XVII-2 Wijziging van de begrotingsstaat van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking (XVII) voor het jaar 2024 (wijziging samenhangende met Miljoenennota).

Onderdeel van zaak 2024Z13728:

Onderdeel van activiteiten:

Preview document (🔗 origineel)


Tweede Kamer der Staten-Generaal 2
Vergaderjaar 2024-2025

36 613 XVII Wijziging van de begrotingsstaat van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking (XVII) voor het jaar 2024 (wijziging samenhangende met Miljoenennota)

Nr. 2 MEMORIE VAN TOELICHTING

A. ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL

Wetsartikelen 1 tot en met 3

De begrotingsstaten die onderdeel zijn van de Rijksbegroting, worden op grond van artikel 2.3, eerste lid, van de Comptabiliteitswet 2016 elk afzonderlijk bij wet vastgesteld en derhalve ook gewijzigd. Het onderhavige wetsvoorstel strekt ertoe om voor het jaar 2024 wijzigingen aan te brengen in de begrotingsstaat voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingshulp.

De in de begrotingsstaat opgenomen begrotingsartikelen worden in onderdeel B van deze memorie van toelichting toegelicht (de zgn. begrotingstoelichting).

De Minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingshulp,
R.J. Klever

B. BEGROTINGSTOELICHTING

1 Leeswijzer

De voorliggende suppletoire begroting bevat de voorgestelde wijzigingen ten opzichte van de Voorjaarsnota 2024 van hoofdstuk XVII van de begroting van het Rijk.

Hoofdstuk 2 bevat per beleidsartikel een tabel budgettaire gevolgen van beleid. Na de tabel «budgettaire gevolgen van beleid» wordt een toelichting op de mutaties gegeven. Hierbij worden per artikel de mutaties die groter of gelijk zijn aan de ondergrenzen in onderstaande staffel (tabel 1) conform de Rijksbegrotingsvoorschriften toegelicht. De wijzigingen van de verplichtingen worden alleen toegelicht wanneer ze groter zijn dan 10% ten opzichte van de vorige stand op artikelniveau.

De ombuigingen op ODA uit het Hoofdlijnenakkoord beginnen in 2025. Deze hebben daarom geen effect op de mutaties in deze suppletoire begroting.

Verhogingen van verplichtingenbudgetten leiden niet tot overschrijdingen van het meerjarige kasbudget. Waar het meerjarige kasbudget wordt aangepast, wordt dit toegelicht in de begroting 2025.

< 50 1 2
=> 50 en < 200 2 4
=> 200 en < 1000 5 10
=> 1000 10 20

2 Beleidsartikelen

Artikel 1: Duurzame economische ontwikkeling, handel en investeringen

Budgettaire gevolgen van beleid

Art. Verplichtingen 447.880 42.450 490.330
Uitgaven 607.093 42.450 649.543
1.1 Duurzaam handels- en investeringssysteem, inclusief MVO 36.614 – 50 36.564
Subsidies (regelingen) 21.229 0 21.229
MVO en beleidsondersteuning (ODA) 15.506 0 15.506
MVO en beleidsondersteuning (non-ODA) 5.723 0 5.723
Opdrachten 2.281 – 50 2.231
MVO en beleidsondersteuning (non-ODA) 2.281 – 50 2.231
Bijdrage aan agentschappen 1.909 0 1.909
Rijksdienst voor ondernemend Nederland 1.909 0 1.909
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties 11.195 0 11.195
MVO en beleidsondersteuning (ODA) 5.000 0 5.000
Contributies internationaal ondernemen (non-ODA) 6.195 0 6.195
1.2 Versterkte Nederlandse Handels- en Investeringspositie 104.469 0 104.469
Subsidies (regelingen) 30.781 0 30.781
Programma's internationaal ondernemen 10.000 0 10.000
Versterking concurrentiepositie Nederland 6.502 0 6.502
Invest Internationaal 9.780 0 9.780
Dutch Trade and Investment Fund 4.499 0 4.499
Garanties 1.500 0 1.500
Dutch Trade and Investment Fund 1.500 0 1.500
Opdrachten 23.948 0 23.948
Programma's internationaal ondernemen 11.216 0 11.216
Dutch Trade and Investment Fund 4.186 0 4.186
Wereldtentoonstelling 8.546 0 8.546
Bijdrage aan agentschappen 48.240 0 48.240
Rijksdienst voor ondernemend Nederland 48.240 0 48.240
1.3 Versterkte private sector en arbeidsmarkt in ontwikkelingslanden 466.010 42.500 508.510
Subsidies (regelingen) 192.043 42.500 234.543
Marktontwikkeling en markttoegang 15.050 32.500 47.550
Economic governance and institutions 19.900 0 19.900
Financiële sector ontwikkeling 66.375 0 66.375
Infrastructuurontwikkeling 27.300 10.000 37.300
Duurzame productie en handel 42.790 0 42.790
(Jeugd)werkgelegenheid 9.000 0 9.000
Nexus onderwijs en werk 5.128 0 5.128
Lokale private sector ontwikkeling 6.500 0 6.500
Leningen 38.873 0 38.873
Infrastructuurontwikkeling 8.873 0 8.873
Financiële sector ontwikkeling 30.000 0 30.000
Garanties 10.000 0 10.000
Financiële sector ontwikkeling 10.000 0 10.000
Opdrachten 58.000 0 58.000
Marktontwikkeling en markttoegang 12.000 0 12.000
Economic governance and institutions 17.000 0 17.000
Financiële sector ontwikkeling 1.000 0 1.000
Infrastructuurontwikkeling 1.750 0 1.750
(Jeugd)werkgelegenheid 26.250 0 26.250
Bijdrage aan agentschappen 24.000 0 24.000
Rijksdienst voor ondernemend Nederland 24.000 0 24.000
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties 143.094 0 143.094
International Labour Organisation 5.700 0 5.700
Lokale private sector ontwikkeling 40.762 0 40.762
Marktontwikkeling en markttoegang 16.167 0 16.167
Partnershipprogramma ILO 6.450 0 6.450
Economic governance and institutions 6.000 0 6.000
Financiële sector ontwikkeling 16.000 0 16.000
Infrastructuurontwikkeling 41.865 0 41.865
Nexus onderwijs en werk 10.150 0 10.150
Nog te verdelen 0 0 0
Nog te verdelen 0 0 0
Ontvangsten 14.000 0 14.000

Toelichting

Verplichtingen

Het verplichtingenbudget voor artikel 1.3 wordt verhoogd met EUR 42,5 miljoen, waarbij EUR 32,5 miljoen wordt verplicht voor de RVO Ukraine Partnership Facility (UPF) voor samenwerking met het Nederlandse bedrijfsleven ten behoeve van de wederopbouw in Oekraïne en duurzaam herstel van de economie en EUR 10 miljoen voor de Nederlandse Financieringsmaatschappij voor Ontwikkelingslanden (FMO) voor ondersteuning van de Oekraïense private sector.

Uitgaven

Artikelonderdeel 1.3

Het uitgavenbudget voor artikel 1.3 wordt verhoogd met EUR 42,5 miljoen, waarbij EUR 32,5 miljoen wordt ingezet voor de RVO Ukraine Partnership Facility (UPF) voor samenwerking met het Nederlandse bedrijfsleven ten behoeve van de wederopbouw in Oekraïne en duurzaam herstel van de economie en EUR 10 miljoen voor de Nederlandse Financieringsmaatschappij voor Ontwikkelingslanden (FMO) voor ondersteuning van de Oekraïense private sector.

Artikel 2: Duurzame ontwikkeling, voedselzekerheid, water en klimaat

Budgettaire gevolgen van beleid

Art. Verplichtingen 1.278.449 73.645 1.352.094
Uitgaven 934.787 145 934.932
2.1 Voedselzekerheid 392.345 0 392.345
Subsidies (regelingen) 106.432 0 106.432
Realiseren ecologische houdbare voedselsystemen 13.000 0 13.000
Bevorderen inclusieve, duurzame groei in de agrarische sector 20.000 0 20.000
Kennis & capaciteitsopbouw ten behoeve van voedselzekerheid 3.000 0 3.000
Uitbannen huidige honger en voeding 19.000 0 19.000
Voedselzekerheid 51.432 0 51.432
Opdrachten 14.728 0 14.728
Kennis & capaciteitsopbouw ten behoeve van voedselzekerheid 12.000 0 12.000
Realiseren ecologische houdbare voedselsystemen 2.728 0 2.728
Bijdrage aan agentschappen 3.132 0 3.132
Rijksdienst voor ondernemend Nederland 3.132 0 3.132
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties 268.053 0 268.053
Voedselzekerheid 145.646 0 145.646
Realiseren ecologische houdbare voedselsystemen 24.000 0 24.000
Bevorderen inclusieve, duurzame groei in de agrarische sector 40.500 0 40.500
Kennis & capaciteitsopbouw ten behoeve van voedselzekerheid 26.000 0 26.000
Uitbannen huidige honger en voeding 31.907 0 31.907
Nog te verdelen 0 0 0
Nog te verdelen 0 0 0
2.2 Water 192.107 0 192.107
Subsidies (regelingen) 54.601 0 54.601
Waterbeheer 29.412 0 29.412
Drinkwater en sanitatie 25.189 0 25.189
Opdrachten 3.750 0 3.750
Waterbeheer 3.750 0 3.750
Bijdrage aan agentschappen 2.000 0 2.000
Rijksdienst voor ondernemend Nederland 2.000 0 2.000
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties 131.756 0 131.756
Waterbeheer 85.656 0 85.656
Drinkwater en sanitatie 46.100 0 46.100
2.3 Klimaat 350.335 145 350.480
Subsidies (regelingen) 97.205 0 97.205
Klimaat algemeen 33.005 0 33.005
Hernieuwbare energie 26.000 0 26.000
Dutch Fund for Climate and Development 10.000 0 10.000
Bosbehoud 28.200 0 28.200
Bijdrage aan agentschappen 3.400 0 3.400
Rijksdienst voor ondernemend Nederland 3.400 0 3.400
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties 249.730 145 249.875
Contributie IZA/IZT 358 0 358
Klimaatprogramma's (non-ODA) 1.495 145 1.640
Klimaat algemeen 11.235 0 11.235
Hernieuwbare energie 56.000 0 56.000
UNEP 8.642 0 8.642
Bosbehoud 11.000 0 11.000
Multilaterale klimaatfondsen 127.000 0 127.000
Resilience and Sustainability Trust 34.000 0 34.000
Nog te verdelen 0 0 0
Nog te verdelen 0 0 0
Ontvangsten 0 0 0

Toelichting

Verplichtingen

De verhoging van het verplichtingenbudget op artikel 2 is bedoeld om de nieuwe verplichting aan het Green Climate Fund aan te kunnen gaan. Deze kan deels uit het bestaande verplichtingenbudget worden aangegaan, voor de rest wordt het verplichtingenbudget verhoogd.

Artikel 3: Sociale vooruitgang

Budgettaire gevolgen van beleid

Art. Verplichtingen 373.900 132.035 505.935
Uitgaven 824.723 0 824.723
3.1 Mondiale gezondheid en seksuele en reproductieve gezondheid en rechten 510.262 0 510.262
Subsidies (regelingen) 211.194 0 211.194
Mondiale gezondheid en SRGR 211.194 0 211.194
Opdrachten 17.825 0 17.825
Mondiale gezondheid en SRGR 17.825 0 17.825
Bijdrage aan agentschappen 139 0 139
Rijksdienst voor ondernemend Nederland 139 0 139
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties 281.104 0 281.104
WHO/PAHO 7.122 0 7.122
Mondiale gezondheid en SRGR 176.580 0 176.580
UNFPA 60.000 0 60.000
UNAIDS 23.000 0 23.000
Partnershipprogramma WHO 14.402 0 14.402
Nog te verdelen 0 0 0
Nog te verdelen 0 0 0
3.2 Vrouwenrechten en gendergelijkheid 47.609 0 47.609
Subsidies (regelingen) 34.109 0 34.109
Vrouwenrechten 34.109 0 34.109
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties 13.500 0 13.500
Vrouwenrechten 7.500 0 7.500
UNWOMEN 6.000 0 6.000
Nog te verdelen 0 0 0
Nog te verdelen 0 0 0
3.3 Maatschappelijk middenveld 202.859 0 202.859
Subsidies (regelingen) 183.462 0 183.462
Versterking maatschappelijk middenveld 183.462 0 183.462
Opdrachten 7.282 0 7.282
Versterking maatschappelijk middenveld 6.000 0 6.000
Versterking maatschappelijk middenveld Monitoringsfonds 1.282 0 1.282
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties 12.115 0 12.115
Versterking maatschappelijk middenveld 12.115 0 12.115
Nog te verdelen 0 0 0
Nog te verdelen 0 0 0
3.4 Onderwijs 63.993 0 63.993
Subsidies (regelingen) 1.500 0 1.500
Onderzoeksprogramma's 1.500 0 1.500
Opdrachten 60.140 0 60.140
Onderwijs 200 0 200
Onderzoeksprogramma's 2.000 0 2.000
Hoger Onderwijs 57.940 0 57.940
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties 2.353 0 2.353
Onderwijs 2.353 0 2.353
Ontvangsten 0 0 0

Toelichting

Verplichtingen

Het vervolg van het UNFPA supplies programma en het Human Reproduction Program (HRP) van de WHO worden dit jaar verplicht. Daardoor is in 2024 een ophoging nodig van het verplichtingenbudget.

Artikel 4: Vrede, veiligheid en duurzame ontwikkeling

Budgettaire gevolgen van beleid

Art. Verplichtingen 1.077.768 15.000 1.092.768
Uitgaven 1.070.967 15.000 1.085.967
4.1 Humanitaire Hulp 579.017 15.000 594.017
Subsidies (regelingen) 122.000 0 122.000
Noodhulpprogramma's 122.000 0 122.000
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties 457.017 15.000 472.017
Noodhulpprogramma's 342.000 15.000 357.000
Noodhulpprogramma's non-ODA 1.017 0 1.017
UNHCR 35.000 0 35.000
UNRWA 19.000 0 19.000
Wereldvoedselprogramma 60.000 0 60.000
4.2 Opvang en bescherming in de regio en migratiesamenwerking 291.295 0 291.295
Subsidies (regelingen) 15.500 0 15.500
Opvang in de regio 12.500 0 12.500
Migratie en ontwikkeling 3.000 0 3.000
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties 275.795 0 275.795
Opvang in de regio 219.795 0 219.795
Migratie en ontwikkeling 56.000 0 56.000
4.3 Veiligheid en Rechtstaatontwikkeling 200.655 0 200.655
Subsidies (regelingen) 55.453 0 55.453
Legitieme stabiliteit 7.000 0 7.000
Inclusieve vredes- en politieke processen 15.500 0 15.500
Functionerende rechtsorde 32.953 0 32.953
Opdrachten 1.500 0 1.500
Inclusieve vredes- en politieke processen 1.500 0 1.500
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties 143.702 0 143.702
Legitieme stabiliteit 4.000 0 4.000
Functionerende rechtsorde 103.202 0 103.202
Inclusieve vredes- en politieke processen 36.500 0 36.500
Nog te verdelen 0 0 0
Nog te verdelen 0 0 0
Ontvangsten 0 0 0

Toelichting

Verplichtingen

Het verplichtingenbudget voor artikel 4.1 wordt verhoogd met EUR 15 miljoen. Deze verhoging betreft een verplichting aan het International Committee of the Red Cross (ICRC) t.b.v. humanitaire hulp in Oekraïne.

Uitgaven

Artikelonderdeel 4.1

Het uitgavenbudget voor artikel 4.1 wordt met EUR 15 miljoen verhoogd. Deze verhoging betreft een bijdrage aan het International Committee of the Red Cross (ICRC) t.b.v. humanitaire hulp in Oekraïne.

Artikel 5: Multilaterale samenwerking en overige inzet

Budgettaire gevolgen van beleid

Art. Verplichtingen 1.250.034 – 47.573 1.202.461
Uitgaven 495.166 – 62.022 433.144
5.1 Multilaterale samenwerking 289.495 87.500 376.995
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties 289.495 87.500 376.995
UNIDO 1.950 0 1.950
UNDP 39.000 0 39.000
UNICEF 44.000 0 44.000
Speciale multilaterale activiteiten 14.587 0 14.587
Assistent deskundigenprogramma 9.000 0 9.000
Internationale Financiële Instellingen 23.058 0 23.058
Middelenaanvullingen multilaterale banken en fondsen 87.789 0 87.789
Kapitaalaanvullingen bij regionale ontwikkelingsbanken 8.111 0 8.111
Bijdrage aan IFI's voor steun Oekraïne 62.000 87.500 149.500
Nog te verdelen 0 0 0
Nog te verdelen 0 0 0
5.2 Overig armoedebeleid 257.700 – 147.204 110.496
Subsidies (regelingen) 7.867 2.500 10.367
Kleine activiteiten posten en cultuur en ontwikkeling 7.217 2.500 9.717
Nationale SDG implementatie 650 0 650
Opdrachten 150.290 – 149.704 586
Nationale SDG implementatie 290 – 204 86
Programmamiddelen Oekraïne – In-kind steun 2.000 – 2.000 0
Programmamiddelen Oekraïne 148.000 – 147.500 500
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties 79.543 0 79.543
UNESCO 4.400 0 4.400
Diverse ondersteunende activiteiten 4.475 0 4.475
Kleine activiteiten posten en cultuur en ontwikkeling 2.381 0 2.381
Schuldverlichting 61.785 0 61.785
Voorlichting op het terrein van Ontwikkelingssamenwerking 250 0 250
Verdragsmiddelen Suriname 6.252 0 6.252
Nog te verdelen 20.000 0 20.000
Nog te verdelen 20.000 0 20.000
Nog te verdelen 0 0 0
5.4 Nog te verdelen i.v.m.wijzigingen BNI en/of toerekeningen – 52.029 – 2.318 – 54.347
Nog te verdelen i.v.m.wijzigingen BNI en/of toerekeningen – 52.029 – 2.318 – 54.347
Nog te verdelen i.v.m.wijzigingen BNI en/of toerekeningen – 52.029 – 2.318 – 54.347
Ontvangsten 55.806 0 55.806

Toelichting

Verplichtingen

Het verplichtingenbudget van artikel 5 daalt in 2024. Als gevolg van een aantal overhevelingen naar andere begrotingsartikelen binnen de BHO-begroting in het kader van Oekraïne wordt het verplichtingenbudget verlaagd met EUR 60 miljoen. Daarnaast wordt het verplichtingenbudget voor schuldverlichting in 2024 opgehoogd met ca. EUR 11 miljoen omdat de verplichting voor de 13e middelenaanvulling van het International Fund for Agricultural Development (IFAD) in 2024 wordt aangegaan in plaats van in 2025.

Uitgaven

Artikelonderdeel 5.1

Het uitgavenbudget voor artikel 5.1 wordt met EUR 87,5 miljoen verhoogd. Deze verhoging betreft EUR 58 miljoen via het Ukraine Relief, Recovery, Reconstruction and Reform Trust Fund (URTF) van de Wereldbank voor herstelprojecten ten behoeve van het elektriciteitsnet, wegen, bruggen, onderdak, scholen en ziekenhuizen in Oekraïne, EUR 20 miljoen via de Europese Bank voor Wederopbouw en Ontwikkeling (EBRD) voor financiële ondersteuning van de Oekraïense netbeheerder Ukrenergo en EUR 9,5 miljoen voor de levering van tweedehands gasturbines via de EBRD.

Artikelonderdeel 5.2

Het uitgavenbudget op artikel 5.2 wordt verlaagd. Deze verlaging betreft o.a. verschillende overhevelingen naar andere begrotingsartikelen binnen de BHO-begroting in het kader van Oekraïne.

Artikelonderdeel 5.4

Vanuit artikelonderdeel 5.4 wordt conform afspraak EUR 2,3 miljoen overgemaakt naar het Ministerie van OCW voor de loon- en prijsbijstelling over enkele ODA-budgetten op die begroting.