Preview document (🔗 origineel)

---

Positiepaper: Verantwoordelijkheid voor de Afghaanse Bewakers van het ASG in Uruzgan
Oktober 2024

Inleiding

In de tweede helft van 2007 was ik plaatsvervangend commandant in Deh Rawod, waarmee ik onder andere verantwoordelijk was voor de beveiliging van ons kamp. Deze beveiliging werd uitgevoerd in samenwerking met de Afghaanse bewakers van het ASG (Afghan Security Guard), die een cruciale rol speelden in onze operaties. Deze bewakers, afkomstig uit verschillende delen van Afghanistan en niet gebonden aan lokale stammen of clans, waren onafhankelijk en daardoor minder kwetsbaar voor afpersing. Hun rol werd steeds belangrijker naarmate de situatie in Uruzgan verslechterde.

Ik betaalde deze bewakers persoonlijk elke twee weken contant voor hun diensten en wij voorzagen hen ook van wapens, munitie, uniformen, voertuigen en registratie. Zij waren essentieel in het bemannen van onze wachttorens, waarbij zij onze mitrailleurs en radio's gebruikten. Daarnaast zorgden zij voor de beveiliging door het rijden van patrouilles en de fysieke bezetting van de tactische positie Roller Coaster Hill. Deze positie was van vitaal belang voor onze operaties: zonder hun controle over deze heuvel hadden onze troepen de Helmand rivier niet kunnen oversteken en daarmee niet aan beide zijden van de Helmand-rivier kunnen opereren en zouden we niet in staat zijn geweest om het kamp aan de andere zijde, Kamp Volendam, te bereiken of van daaruit naar Kamp Hadrian te vertrekken.

Ik stond in directe verbinding middels radio en telefoon met hun lokale commandant en had ook direct contact met de ASG ondercommandant op Roller Coaster Hill. Wanneer Roller Coaster Hill 's nachts werd aangevallen door de Taliban, wat meerdere keren is geprobeerd, vochten de ASG-bewakers dapper terug en informeerden zij mij onmiddellijk. Hierdoor kon ik onze ops room inlichten en kon de dienstdoende commandant de juiste acties ondernemen met onze militaire middelen. De Afghaanse bewakers van het ASG speelden ook een cruciale rol in het verstrekken van informatie over mogelijke Taliban-aanvallen en hinderlagen, omdat zij door hun patrouilles en hun fysieke aanwezigheid op Rloler Coaster Hill, zicht hadden op de wadi — de enige doorgang door de Helmand-rivier — waardoor de Taliban daar geen IED’s of hinderlagen kon plaatsen.

Ook wanneer Camp Hadrian door de Taliban werd aangevallen met mortieren en raketten, wat meerdere keren is voorgekomen, bleven de ASG-bewakers hun posities op de wachttorens behouden. Er zijn momenten geweest dat we als kamp moesten overschakelen naar volledige 360-graden bewaking met al het aanwezige personeel van het hele kamp. Het ASG bleef ons trouw, ondanks de voortdurende dreiging van de Taliban.

Hoewel we dankzij hun inzet belangrijke informatie en ondersteuning kregen, konden we de ernstige risico’s die we liepen niet geheel vermijden. Onze troepen liepen gewonden op, en er vielen zelfs meerdere doden. Toch is het duidelijk dat zonder de inzet van het ASG onze situatie aanzienlijk gevaarlijker zou zijn geweest.

Ik heb hen, samen met mijn collega’s, getraind, gemotiveerd en geprofessionaliseerd tijdens de toenemende dreiging, waarbij we samen scenario's doornamen. Ook had ik regelmatig diner met hen op hun kamp, dat naast het onze lag. Het kamp van de Afghaanse bewakers was door ons gebouwd en verstevigd tegen aanvallen van de Taliban. Voordat zij voor ons gingen werken, werden zij uitgebreid gescreend door de inlichtingendienst van ISAF, wat hun inzet nog waardevoller maakte.

In tegenstelling tot de Afghaanse bewakers van het ASG bleken andere lokale partners, zoals de politie en dorps- of militieleiders, onbetrouwbaar. In augustus en september, toen de vallei van Deh Rawod steeds voller liep met Taliban-strijders en onze troepen steeds vaker in hinderlagen terechtkwamen, onze troepen gewond raakten of zelfs sneuvelden. In deze kritieke periode waren de Afghaanse bewakers van het ASG van onschatbare waarde voor onze veiligheid.

Het is onbegrijpelijk dat het kabinet recentelijk heeft besloten om geen asiel te verlenen aan deze bewakers. Dit besluit heeft ernstige morele en praktische implicaties en weerspiegelt een falen van Nederland om zijn verantwoordelijkheden na te komen.

De Onmisbare Rol van de Afghaanse Bewakers van het ASG

De Afghaanse bewakers van het ASG hadden een unieke positie doordat zij niet gebonden waren aan lokale machtsstructuren. Deze onafhankelijkheid stelde hen in staat om effectief te opereren en objectief te blijven, wat cruciaal was in de onveilige omgeving van Uruzgan. Hun loyale en moedige inzet zorgde voor cruciale ondersteuning bij de verdediging van onze bases en bij het veilig houden van strategische doorgang Roller Coaster Hill en de wadi bij de Helmand-rivier. Hoewel we tijdens deze missie gewonden en doden betreurden, is het zonder twijfel mede door hun inzet dat de risico’s niet groter zijn geworden en we niet door de Taliban zijn overlopen. Zij voorzagen ons van extra informatie over vijandelijke bewegingen en boden fysieke beveiliging van ons kamp. Mede door hun inspanningen konden we onze militaire doelen beter bereiken.

De Verkeerde Beslissing van het Kabinet

Het besluit van het kabinet om geen asiel te verlenen aan deze bewakers is niet alleen onbegrijpelijk, maar ook moreel onverdedigbaar. De huidige situatie in Afghanistan, waar de Taliban de controle heeft, maakt het voor deze bewakers levensgevaarlijk om in het land te blijven. Hun nauwe samenwerking met internationale troepen, en in het bijzonder met Nederland, maakt hen doelwitten voor vergeldingsacties. Door deze mensen in de steek te laten, schaadt Nederland niet alleen zijn internationale reputatie, maar kan het ook toekomstige militaire samenwerkingen in gevaar brengen. Het lijkt mij waarschijnlijk dat lokale partners terughoudender zullen zijn om in de toekomst samen te werken met Nederlandse troepen als zij weten dat ze na hun dienst aan hun lot worden overgelaten.

Oproep aan de Politiek

De Nederlandse regering en de Tweede Kamer moeten deze beslissing heroverwegen. Er rust een duidelijke morele plicht op Nederland om de Afghaanse bewakers van het ASG, die ons tijdens de missie hebben geholpen, te beschermen. Dit is niet alleen een kwestie van juridische verplichtingen, maar ook van menselijkheid en verantwoordelijkheid. Het weigeren van bescherming aan deze mensen stuurt een verontrustende boodschap naar de wereld over hoe wij omgaan met degenen die hun leven voor ons riskeren. Dit gaat niet alleen over het redden van levens, maar ook over het behoud van onze integriteit en geloofwaardigheid op het internationale toneel.