Preview document (🔗 origineel)

---

Tweede Kamer der Staten-Generaal	2
Vergaderjaar 2024-2025

25 087 Internationaal fiscaal (verdrags)beleid

Nr. 345 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN FINANCIËN

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 7 maart 2025

Eerder heb ik uw Kamer geïnformeerd over de door de VS uitgebrachte nadere richtlijnen in het kader van FATCA over de verplichting van banken om een Amerikaans Tax Identification Number (US TIN) te rapporteren van rekeninghouders met (ook) de Amerikaanse nationaliteit. Bestaande bankrekeningen die vóór 1 juli 2014 zijn geopend zijn door de VS tijdelijk uitgezonderd van de verplichting om een US TIN te rapporteren. Deze uitzondering is nu door de VS verlengd tot en met 2027.¹ In deze brief informeer ik uw Kamer over deze verlenging en de gevolgen voor banken en voor rekeninghouders met (ook) de Amerikaanse nationaliteit.

Achtergrond

Het Amerikaanse belastingsysteem is uitzonderlijk. De VS kennen namelijk een wereldwijde belastingplicht voor Amerikaanse staatsburgers. Dat betekent dat personen die (ook) Amerikaans staatsburger zijn (ook) in de VS belastingplichtig zijn, zelfs als zij niet in de VS wonen en zeer beperkte banden hebben met de VS. De Amerikaanse FATCA-wetgeving verplicht financiële instellingen wereldwijd, dus ook Nederlandse banken, om informatie te verstrekken aan de VS over Amerikaanse personen die een rekening bij hen hebben met een rekeningsaldo van 50.000 dollar of meer.² Daarbij geldt de verplichting om van deze personen een US TIN te rapporteren.

Personen die ook de Amerikaanse nationaliteit hebben zijn verplicht om een US TIN aan te leveren bij hun bank, maar niet alle Amerikaanse Nederlanders hebben een US TIN (of willen afstand doen van hun Amerikaanse nationaliteit). Daardoor hebben zij problemen ervaren met de toegang tot een betaalrekening.³ Het kabinet heeft in de afgelopen jaren nationaal en internationaal veel inspanningen geleverd om deze bankrekeningproblemen op te lossen.

Op 20 maart 2023 heb ik uw Kamer geïnformeerd dat de inspanningen van het kabinet geresulteerd hebben in nadere richtlijnen van de VS over de verplichting van banken om een US TIN te rapporteren van rekeninghouders met (ook) de Amerikaanse nationaliteit. Op grond van die richtlijnen zijn bestaande bankrekeningen die vóór 1 juli 2014 zijn geopend, uitgezonderd van de verplichting om een US TIN te rapporteren. Het is positief dat de VS deze tijdelijke uitzondering nu hebben verlengd.

Verlenging uitzondering rapportageverplichting voor banken

De door de VS gemaakte uitzondering op de verplichting voor banken om voor alle bankrekeningen een US TIN te rapporteren, gold in eerste instantie tot en met 2024. Deze uitzondering is nu door de VS verlengd tot en met 2027. Ik ben blij met de verlenging omdat hiermee meer duidelijkheid wordt gegeven aan banken en Amerikaanse rekeninghouders over hun rapportageverplichtingen voor de komende jaren.

Dankzij de verlenging geldt dat als een bank voldoet aan de door de VS gestelde voorwaarden, de bank kan voorkomen om door de Amerikaanse belastingdienst (IRS) te worden aangemerkt als significant non-compliant. Dat geldt ook als deze bank niet voor alle bankrekeningen van Amerikanen een US TIN rapporteert. De voorwaarden staan in het betreffende document van de Amerikaanse belastingdienst.⁴ Net als in de afgelopen jaren het geval was, geldt deze uitzondering slechts voor bestaande bankrekeningen die vóór 1 juli 2014 zijn geopend. Ook is de uitzondering wederom tijdelijk (tot en met 2027). Banken dienen specifieke codes te rapporteren als zij een bestaande bankrekening rapporteren waarbij een US TIN ontbreekt. Deze codes zijn ontwikkeld door de Amerikaanse belastingdienst om inzicht te krijgen in de reden voor het ontbreken van US TINs.

De nieuwe richtlijnen verlengen dus de bestaande tijdelijke uitzondering en zijn grotendeels gelijk aan de FATCA-richtlijnen die eind 2022 gepubliceerd zijn door de VS.⁵ Een belangrijk verschil ten opzichte van de voorgaande richtlijnen, is dat de VS twee aanvullende voorwaarden stellen aan banken om in aanmerking te komen voor de uitzondering en dus te voorkomen dat zij als significant non-compliant worden aangemerkt door de VS. Beide voorwaarden gaan om het rapporteren van informatie over rekeninghouders waarvan de bank niet beschikt over een US TIN. De eerste is het rapporteren van het nationale belastingnummer van de rekeninghouder (in het geval van Nederland zou dat het burgerservicenummer zijn) als de bank daarover beschikt. De tweede voorwaarde gaat over de wijze van rapporteren van de adresgegevens, namelijk het rapporten van de stad en woonland van de rekeninghouder met gebruik van het zogeheten AddressFix element. Ik ben momenteel in overleg met de Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) en met andere EU lidstaten over de gevolgen van de door de VS gestelde aanvullende voorwaarden.

De Amerikaanse belastingdienst werkt ondertussen aan definitieve richtlijnen over de rapportageverplichtingen voor banken op grond van FATCA. In de verlengde richtlijnen herhalen de VS hun eerdere waarschuwing dat de reikwijdte van een eventuele definitieve uitzondering waarschijnlijk strikter zal zijn dan de huidige tijdelijke uitzondering.

Gevolgen voor banken en Amerikaanse rekeninghouders

Naar aanleiding van de verlenging van de FATCA-richtlijnen door de VS heb ik contact gehad met de NVB over wat dit betekent voor rekeninghouders met (ook) de Amerikaanse nationaliteit. De NVB geeft aan dat banken het huidige beleid ten aanzien van hun klanten met (ook) de Amerikaanse nationaliteit voortzetten. Dat betekent, kort gezegd, dat hetgeen in de brief van 20 maart 2023 (Kamerstuk 25 087, nr. 315) staat over de handelwijze van banken ten aanzien van bestaande rekeningen vooralsnog ook geldt tijdens de verlenging. Een aandachtspunt is dat de VS nu twee aanvullende voorwaarden stellen aan banken om in aanmerking te komen voor de uitzondering (het rapporteren van het nationale belastingnummer van de rekeninghouder (in het geval van Nederland zou dat het burgerservicenummer zijn) als de bank daarover beschikt en het rapporten van de stad en woonland van de rekeninghouder met gebruik van het zogeheten AddressFix element). Over de gevolgen daarvan ben ik, zoals hiervoor aangegeven, in gesprek met de NVB en andere EU-lidstaten. Ik zal uw Kamer informeren zodra er nieuwe ontwikkelingen zijn.

De NVB geeft aan dat de grootbanken coulance blijven bieden aan rekeninghouders die kunnen aantonen dat zij de procedure hebben gestart voor het aanvragen van een US TIN of het afstand doen van hun Amerikaanse nationaliteit. Personen met (ook) de Amerikaanse nationaliteit kunnen hun rekening bij een van de vier grootbanken behouden als zij aantonen dat zij de procedure voor de aanvraag van een US TIN of het afstand doen van hun Amerikaanse nationaliteit (CLN) in gang gezet hebben. Ik ben blij met deze handelwijze van de banken. Het is dus belangrijk dat rekeninghouders die in de aanvraagprocedure zitten maar hun US TIN of CLN nog niet hebben ontvangen, dit doorgeven aan hun bank om ervoor te zorgen dat zij gebruik kunnen blijven maken van hun bankrekening.

Slot

Het is goed nieuws dat de VS de tijdelijke uitzondering op de rapportageverplichtingen voor banken hebben verlengd tot en met 2027 en dat grootbanken coulance blijven bieden aan rekeninghouders die aantonen dat zij de procedure hebben gestart voor het aanvragen van een US TIN of het afstand doen van hun Amerikaanse nationaliteit. Dit geeft duidelijkheid aan banken en Amerikaanse rekeninghouders over hun verplichtingen voor de komende jaren. Tegelijkertijd betekent de door de VS verlengde uitzondering dat de VS de komende jaren waarschijnlijk geen verdere versoepeling of aanvullende uitzondering op de FATCA-rapportageverplichtingen verlenen. Bovendien hebben de VS gewaarschuwd dat een toekomstige definitieve uitzondering strikter zal zijn. Daarom blijft het voor personen met ook de Amerikaanse nationaliteit belangrijk om zo snel mogelijk actie te ondernemen door een US TIN aan te vragen of afstand te doen van hun Amerikaanse nationaliteit.

De Staatssecretaris van Financiën,
T. van Oostenbruggen

---

1. Notice 2024–78 Extension of Temporary Relief for Foreign Financial Institutions to Report U.S. Taxpayer Identification Numbers↩︎

2. Meer informatie over de Amerikaanse FATCA-wetgeving is te vinden op de website van de Amerikaanse belastingdienst (Internal Revenue Service), FATCA information for individuals via https://www.irs.gov/businesses/corporations/fatca-information-for-individuals↩︎

3. Wanneer banken niet aan de FATCA-verplichtingen voldoen lopen zij het risico om door de Amerikaanse autoriteiten aangemerkt te worden als significant non-compliant. De FATCA-wetgeving bevat (forse) sancties voor banken als zij de verplichtingen niet naleven. Omdat banken een risico zien op Amerikaanse sancties bij het ontbreken van US TINs in de rapportage, zijn er in 2020 rekeningen gesloten van Nederlanders met (ook) de Amerikaanse nationaliteit die geen US TIN hadden aangeleverd. Er zijn met banken afspraken gemaakt om het verder sluiten van bankrekeningen te voorkomen.↩︎

4. Notice 2024–78 Extension of Temporary Relief for Foreign Financial Institutions to Report U.S. Taxpayer Identification Numbers↩︎

5. Notice 2023–11 Foreign Financial Institution Temporary U.S. Taxpayer Identification Number Relief↩︎