Preview document (🔗 origineel)

---

36 600 XIV Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur (XIV) en het Diergezondheidsfonds (F) voor het jaar 2025

Nr. 82 Brief van de staatssecretaris van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 27 mei 2025

De vaste commissie voor Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur heeft voorafgaand aan het Commissiedebat Stikstof en Natuur van 2 april 2025 een brief ontvangen van de Unie van Waterschappen (UvW) over het belang van een geborgde stikstofaanpak, natuurherstel en het landelijke aanvalsplan invasieve exoten (24 maart 2025). In de procedurevergadering van 9 april 2025 heeft de commissie mij om een reactie gevraagd (kenmerk 2025Z06931). Hierbij zend ik u mede namens de minister van LVVN mijn reactie op deze brief van de UvW.  

 

Stikstofaanpak en natuurherstel 
De UvW vraagt om een geborgde stikstofaanpak zodat waterschapsprojecten zoals dijkversterking en de uitbreiding van rioolwaterzuiveringsinstallaties niet vertraagd worden. Waterschappen treffen deze maatregelen in het kader van waterveiligheid en waterkwaliteit. Ook natuurherstel is hiermee gediend, aldus de UvW. De UvW stelt dat de huidige stikstofaanpak de opgaven van waterveiligheid en waterkwaliteit bemoeilijkt en dat daarom een verruiming van de vergunningverlening dringend nodig is. Dit in combinatie met een geborgde stikstofaanpak waarbij werk wordt gemaakt van natuurherstel en verlaging van de stikstofuitstoot. 

Wat betreft het belang van een geborgde stikstofaanpak en natuurherstel wil ik kort ingaan op de ministeriële commissie Economie en Natuurherstel. Onlangs is het Startpakket gepresenteerd. Voor de komende periode heeft deze commissie als doel om een vervolgprogramma uit te werken om Nederland van het slot te halen en perspectief te bieden. Hierbij gaat de ministeriële commissie uit van een brede aanpak voor natuurherstel met maatregelen voor alle drukfactoren. In het bijzonder is hierbij aandacht voor maatregelen op het gebied van hydrologie.  

 

Recent, op 5 maart 2025, hebben de waterschappen samen met de provincies en de gemeenten een gesprek gevoerd met deze ministeriele commissie. Vanuit deze overheden is bij dit overleg ook aangestuurd op het belang van een geborgde stikstofaanpak en natuurherstel. De minister van LVVN en ik nemen de punten van de UvW ter harte. 
 

Aanpak invasieve exoten en uitheemse rivierkreeft 
De UvW vindt dat in het landelijk aanvalsplan invasieve exoten nauwelijks melding wordt gemaakt van de Amerikaanse rivierkreeft. Ook geeft zij aan voor de aanpak van de Amerikaanse rivierkreeft inzet en middelen van LVVN te willen voor de korte en langere termijn. 

Mede naar aanleiding van de problematiek van uitheemse rivierkreeften heeft uw Kamer verzocht een offensief invasieve exoten op te stellen (Kamerstuk 36 410 XIV, nr. 12). Hieraan wordt uitvoering gegeven met het landelijk aanvalsplan invasieve exoten. De Contouren van het landelijk aanvalsplan zijn in december 2024 met uw Kamer gedeeld (Kamerstuk 26 407, nr. 154). Hierover heeft op 9 april 2025 een technische briefing met de vaste Kamercommissie plaatsgevonden. In deze Contouren worden de algemene uitgangspunten voor het landelijk aanvalsplan beschreven. Aan het aanvalsplan zelf wordt nog gewerkt, onder andere in afstemming met de waterschappen. Naar verwachting zal ik dit aanvalsplan in de zomer met uw Kamer delen.  

 
Tijdens het Bestuurlijk Overleg Natuur van 27 maart 2025 hebben de waterschappen hun zorgen over de uitheemse rivierkreeft aan mij overgebracht. In dit overleg heb ik aangegeven dat voor de beheersaanpak van uitheemse rivierkreeften mijn prioriteit ligt bij maatregelen die bijdragen aan de biodiversiteitsdoelstellingen van de Vogel- en Habitatrichtlijnen en de Natuurherstelverordening. In de praktijk betreft dit maatregelen die vooral in beschermde natuurgebieden worden genomen. Dit betekent dat mijn financiële inzet zich niet richt op rijkswateren en regionale wateren en de uitheemse rivierkreeften die daar voorkomen.  

Voor het overige is er het programma Ontwikkeling Beheersingsaanpak Uitheemse Rivierkreeft waar met alle gecommitteerde partijen, waaronder ook de UvW, wordt gewerkt aan een kosteneffectieve beheersaanpak. Uw Kamer heb ik hierover eerder geïnformeerd met Kamerbrief van 31 maart 2025 (Kenmerk 33 576, nr. 443). 

 

Grensoverstijgende aanpak muskus- en beverratten 
Tot slot vraagt de UvW aandacht voor instroom van muskus- en beverratten uit Duitsland. Deze invasieve soorten zijn niet alleen schadelijk voor de biodiversiteit, maar ook gevaarlijk voor de waterveiligheid omdat ze holen en gangen graven in dijken, aldus de UvW. De waterschappen vragen hulp van het ministerie van LVVN om te komen tot werkafspraken met Duitsland. 

Ik onderken het belang van een grensoverstijgende aanpak van invasieve exoten. In de afgelopen jaren is hier op verscheidene manieren op ingezet en ik wil mij hiervoor ook blijven inzetten. Het ministerie van LVVN wil graag samen met de UvW blijven optrekken om het contact met onze buurlanden duurzaam te verstevigen. Dit met als doel te komen tot meer samenwerking en een effectieve aanpak van invasieve exoten in de grensgebieden.  

LVVN zet zich in door onder meer agendering en contactopbouw via bilaterale overleggen, de Benelux Unie, de Europese Unie en deelname aan internationale bijeenkomsten. Het is helpend dat de UvW aanvragen indient voor Europese ondersteuning, zoals recent voor een LIFE-project, voor de ontwikkeling en opschaling van effectieve bestrijdingstechnieken tegen muskus- en beverratten.  

Vanuit LVVN werken we samen met landen van de Benelux Unie aan een aanvraag voor technische ondersteuning vanuit het Europese Technical Support Instrument om te komen tot effectieve bestrijdingsstrategieën en meer structurele grensoverstijgende samenwerking met de Duitse deelstaten Nedersaksen en Noordrijn-Westfalen.  

Graag sluit ik mijn reactie af met op te merken dat ik erop reken dat mijn ministerie en de waterschappen ook in de toekomst op een constructieve manier blijven samenwerken aan versterking van de natuur en de (nationale en grensoverstijgende) aanpak van invasieve exoten. 

De staatssecretaris van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur,

J.F. Rummenie