Preview document (🔗 origineel)

---

26 407 Biodiversiteit

Nr. 158 Brief van de staatssecretaris van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 16 juni 2025

Bij brief van 9 april 2025 met kenmerknummer 2025Z05371/2025D15747 heeft de commissie voor Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur (LVVN) verzocht om een reactie op de brief van de Gemeente Haarlemmermeer d.d. 20 maart 2025 over de mierensoort Mediterraan draaigatje. Hierbij zend ik u mede namens de minister van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening (VRO), de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) en de minister van Infrastructuur en Waterstaat (IenW) de reactie op dit verzoek.

De brief van de gemeente Haarlemmermeer gaat over de problematiek en aanpak van de invasieve en exotische mierensoort Mediterraan draaigatje. De problematiek rond het Mediterraan draaigatje is mij bekend. Het baart mij zorgen dat deze soort op meerdere locaties in Nederland aanwezig is en dat deze mierensoort schade aanricht, zoals die door de gemeente Haarlemmermeer in de brief wordt geduid.

Elke plaagsoort gedraagt zich anders. Daarmee heeft elke plaagsoort zijn eigen specifieke problematiek en moet voor elke plaagsoort een unieke set aan maatregelen gezocht en ingezet worden. Plaagsoorten kunnen schadelijk zijn voor uiteenlopende zaken, zoals biodiversiteit, leefomgeving, volkshuisvesting, waterkwaliteit, infrastructuur en volksgezondheid. Hierdoor is voor verschillende plaagsoorten vaak andere regelgeving van toepassing en moeten voor elke plaagsoort andere maatregelen gezocht en ingezet worden. Plaagsoorten raken beleidsvelden van verschillende departementen. Ook oplossingsrichtingen kunnen bij verschillende departementen gevonden worden.

Zoals aangekondigd in de Kamerbrief van 19 oktober 2023 (Kamerstuk 27858, nr. 638) hebben de ministeries LVVN, VRO, IenW en VWS de handen ineengeslagen om gezamenlijk plaagsoorten aan te pakken binnen een interdepartementale coördinatiestructuur. In deze coördinatiestructuur wordt voor elke nieuwe plaagsoort die in Nederland wordt waargenomen, afgewogen of en welke inzet van de Rijksoverheid ten aanzien van deze plaagsoort nodig is.

De Rijksoverheid hanteert ten aanzien van plaagsoorten het principe van IPM, integrated pest management, waarbij preventie voorop staat. Daarnaast wordt gekoerst op vroege eliminatie van nieuwe plaagsoorten waar mogelijk, aangezien dit het meest effectief is, het goedkoopste is en het minste schade veroorzaakt, in vergelijking met bestrijding als de plaagsoort zich al verder verspreid heeft.

Op dit moment vindt een afweging plaats voor het Mediterraan draaigatje, aan de hand van een reeds beschikbare informatie die de introductieroutes, potentiële risico’s en maatregelen beschrijven. Hiermee kan in het interdepartementaal overleg worden besproken of dit een probleem is waarbij de Rijksoverheid een rol heeft en zo ja, met welke partijen uit het veld maatregelen worden ontwikkeld tegen deze exotische mierensoort. De suggesties van de gemeente Haarlemmermeer zullen hierbij dan worden betrokken.

De gemeente Haarlemmermeer vraagt in haar brief aan de vaste commissie voor LVVN onder meer om het Mediterraan draaigatje mee te nemen in de Contouren landelijk aanvalsplan invasieve exoten. De Contouren zijn in december 2024 reeds aan uw Kamer verstuurd (Kamerstuk 26407, nr. 154) en beschrijft de uitgangspunten die in het (nog op te leveren) landelijk aanvalsplan invasieve exoten concrete uitwerking krijgen. Het Landelijk aanvalsplan invasieve exoten richt zich op invasieve exoten die voornamelijk schadelijk zijn voor de biodiversiteit. Het Mediterraan draaigatje geeft problemen op veel meer vlakken en wordt daarom in het interdepartementaal afstemmingsoverleg belegd.

De staatssecretaris van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur,

J.F. Rummenie