Preview document (🔗 origineel)

---

Tweede Kamer der Staten-Generaal	2
Vergaderjaar 2024-2025

21 501-31 Raad voor de Werkgelegenheid, Sociaal Beleid, Volksgezondheid en Consumentenzaken

Nr. 797 BRIEF VAN DE MINISTER VAN VOLKSGEZONDHEID, WELZIJN EN SPORT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 27 augustus 2025

Hierbij bied ik u het verslag van de formele EU Gezondheidsraad van 20 juni 2025 aan.

De Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport a.i.,
R. Tieman

Verslag EU Gezondheidsraad, 20 juni 2025

Op 20 juni 2025 vond in Luxemburg de formele EU Gezondheidsraad plaats onder Pools voorzitterschap van de Raad van de Europese Unie. Op de agenda stonden twee gedachtewisselingen. De eerste over de verordening kritieke geneesmiddelen (CMA) en de tweede over EU-maatregelen voor preventie, inclusief vermindering van tabaks- en alcoholconsumptie. Tijdens het informele lunchdebat werd van gedachten gewisseld over de cyberveiligheid van ziekenhuizen en zorgverleners.

Ten slotte heeft in deze Raad besluitvorming plaatsgevonden over het aannemen van raadsconclusies over het bevorderen en beschermen van de mentale gezondheid van kinderen en adolescenten, in het digitale tijdperk.

Hierbij informeer ik uw Kamer over het verloop van deze formele Raad.

Gedachtewisseling verordening kritieke geneesmiddelen (CMA)

Het debat over de Verordening Kritieke Geneesmiddelen (CMA), heeft een brede consensus aangetoond over de noodzaak van een gecoördineerde EU-respons, om tekorten aan kritieke geneesmiddelen aan te pakken en de strategische autonomie van de EU te versterken.

Een grote groep lidstaten, waaronder Nederland, roept op tot coördinatie, om verschillende redenen: (1) het bereiken van geografisch evenwicht voor toekenning van strategische projecten in de Europese Unie en (2) het voorkomen van duplicatie.

In het kader van geografisch evenwicht zijn er ook lidstaten die aandacht vragen voor de rol van het midden- en kleinbedrijf (MKB). Een grote groep landen pleit voor EU-financiering, waarbij Nederland het belang heeft benadrukt dat er in de toekomst Europese middelen beschikbaar zijn.

Enkele lidstaten roepen op tot herziening van het staatssteunkader. Verder is er brede steun voor het instrument van gezamenlijke inkoop. Dat inkoop op vrijwillige basis mogelijk moet blijven wordt door een groot aantal lidstaten benoemd. Het uitbreiden van criteria voor publieke aanbestedingen (meer dan alleen het prijs criterium), wordt ook breed verwelkomd. Met name kleinere lidstaten willen graag dat de voorgestelde drempel voor gezamenlijk inkoop omlaag moet naar drie landen (nu 9). Verschillende lidstaten roepen tot slot op tot betere coördinatie als het gaat om noodvoorraden.

Het Poolse voorzitterschap heeft bij het slot van dit beleidsdebat, een update gegeven over de voortgang van de onderhandelingen (trilogen) over de herziening van de EU geneesmiddelenwetgeving. De Commissie benadrukte de synergie met de verordening kritieke geneesmiddelen (CMA) en de ambitie om de afronding met het Europees Parlement tegen eind 2025 te bereiken.

Gedachtewisseling over EU-maatregelen voor preventie, inclusief vermindering van tabaks- en alcoholconsumptie.

Dit debat heeft laten zien dat preventie breed gedragen wordt, waarbij de Raad het cruciale belang van preventie unaniem benadrukte. De discussie richtte zich op de effectiviteit van preventie, vooral bij niet-overdraagbare ziekten (NCD's) die een enorme last vormen voor de gezondheidszorg en de publieke uitgaven.

Goed opgezette volksgezondheidsinterventies hebben een potentieel rendement van 14 euro voor elke geïnvesteerde euro, zo werd door de Commissie gesteld.

De Commissie kondigde aan nog dit jaar met een EU Cardiovasculair plan te komen. Dit plan zal zich richten op de preventie, detectie, behandeling en revalidatie van hart- en vaatziekten, met speciale aandacht voor diabetes en obesitas.

De Commissie erkent de negatieve rol van tabak (verantwoordelijk voor 27% van alle kankergevallen in Europa) en alcohol en evalueert momenteel de Tabaksproductenrichtlijn (TPD). Een zeer brede coalitie van 19 lidstaten, waaronder Nederland, drong aan op een urgente herziening van de Europese tabaksregelgeving. Deze groep benadrukt de noodzaak om nieuwe en opkomende nicotineproducten (zoals e-sigaretten, wegwerp-e-sigaretten en nicotinezakjes) op te nemen in de regelgeving. Belangrijke gevraagde maatregelen waren een EU-breed verbod op smaakjes in deze producten, beperking van reclame (vooral online en via influencers, gericht op jongeren), generieke verpakkingen, en hogere belastingen. Het doel van het behalen van een tabaksvrije generatie in 2040 werd breed gesteund.

Ook op het gebied van alcohol was er sterke consensus. Veel lidstaten (13) pleitten voor de herziening van belastingrichtlijnen, verplichte gezondheids-waarschuwingen en voedingsetikettering op alcoholische dranken, en striktere regulering van reclame. Het belang van het bestrijden van verkoop aan minderjarigen werd herhaaldelijk genoemd.

Er is brede consensus dat de bescherming van kinderen en jongeren als een topprioriteit wordt beschouwd. Er werd gewezen op de agressieve marketingtactieken van de industrie en de noodzaak om scholen en sociale omgevingen te betrekken bij preventieprogramma's.

Ten slotte uitten meerdere landen in dit beleidsdebat hun volle steun voor het EU4Health-programma en hun zorg over mogelijke bezuinigingen op de financiering, met name voor onafhankelijke non-gouvernementele organisaties (NGO's). Nederland riep de Commissie op om voldoende middelen beschikbaar te stellen zodat alle stemmen evenwichtig aan bod komen.

Lunchdebat cyberveiligheid van ziekenhuizen en zorgverleners.

Tijdens het lunchdebat heeft Nederland het belang benadrukt van digitale weerbaarheid van ziekenhuizen en zorgverleners. Naast bestaande consensus binnen de EU over het waarom en het wat van cyberveiligheid van ziekenhuizen en zorgverleners, is nu aandacht nodig voor een gezamenlijke aanpak. Daarin dient oog te zijn voor robuuste cyberveiligheid die ook werkbaar is voor alle zorgverleners van groot tot klein.

Raadsconclusies over het bevorderen en beschermen van de mentale gezondheid van kinderen en adolescenten in het digitale tijdperk

De Raad toont een brede steun voor dit onderwerp. Interventies van lidstaten benadrukken de noodzaak van effectieve bescherming tegen schadelijke online inhoud en pleiten voor strengere EU-regulering van digitale platforms, waarbij door een enkele lidstaat is gepleit voor een verbod op sociale media voor jongeren onder de 15 jaar. Zelfredzaamheid van jongeren, ouders, opvoeders en leerkrachten middels voorlichting en vaardigheden werd benoemd en de noodzaak voor een gecoördineerde EU-aanpak en concrete nationale acties zoals schermtijdaanbevelingen en beperkingen op mobiele apparaten in scholen. Ten slotte onderschrijven enkele lidstaten het belang van op bewijs gebaseerd beleid.