Preview document (🔗 origineel)

---

Geachte Voorzitter,

Met deze brief informeer ik uw Kamer over de publicatie van het rapport “Follow up studies on seabird distribution and concentration areas in the Dutch North Sea”, waarin onderzocht is wat de verspreiding van zeevogels is op een deel van de Noordzee. Daarnaast informeer ik via deze brief uw Kamer over de aanleiding voor het opstellen van dit rapport en de stappen die ik zal nemen in de voorbereiding van het bijbehorende vervolgtraject. 

 

Aanleiding  

Het Rijk heeft in 2020 samen met stakeholders het Noordzeeakkoord (NZA) ondertekend. Dit akkoord bevat de afspraken die gemaakt zijn om samen invulling te geven aan de drie transities op de Noordzee (energie, voedsel en natuur) en de samenhang daartussen. Een van deze afspraken is dat er wordt onderzocht of bepaalde gebieden op de Noordzee kwalificeren voor aanwijzing als Natura 2000-gebied onder de Vogelrichtlijn (VR-gebied).

 

Onderzoek uit 2024¹ laat zien dat de drie gebieden die toen in beeld waren, de randen vormen van één groter kerngebied voor vogels op de Noordzee (in het onderzoek ook wel ‘NCP-noord’ genoemd). Omdat bij een eventuele aanwijzing als VR-gebied selectie en begrenzing op basis van vogelkundige criteria moet plaatsvinden, heeft aanvullend onderzoek plaatsgevonden om meer inzicht te krijgen in het belang van het kerngebied en of er zones binnen het grotere gebied te onderscheiden zijn die afzonderlijk als VR-gebied geselecteerd en begrensd zouden kunnen worden. 

 

Resultaten rapport 

Het rapport geeft inzicht in verschillende aspecten van de vogelconcentraties op zee: (1) de consistentie van vogelconcentraties door de tijd heen, (2) verspreiding van rui en kuiken-opgroeigebied van zeekoeten in het Nederlandse Continentaal Plat in de zomermaanden, (3) het effect van wind op groepsvorming bij de verspreiding van alken in de nazomer in de Nederlandse Noordzee, (4) gelijktijdig voorkomen van drieteenmeeuw en alkachtigen, en (5) additionele factoren die invloed hebben op de verspreiding van zeevogels. 

 

De hoofdconclusie uit het rapport is dat er geen sprake lijkt te zijn van zones (deelgebieden) waar vogels in ruimte en tijd min of meer consistent gebruik van maken. Er zijn dus geen aanknopingspunten gevonden voor selectie en begrenzing van relatief beperkte VR-gebieden binnen het grote kerngebied van zeevogels in het noordelijke gedeelte van het NCP. Daarnaast wordt er aanbevolen om het beleid voor zeevogelbescherming niet alleen te richten op gebiedsbescherming (aanwijzing van VR-gebieden), maar ook op maatregelen die druk op zeevogels verminderen in het gehele zeegebied (soortenbescherming).  

 

Vervolg 

Zoals uit het rapport blijkt, is er nog veel onduidelijk over sturende factoren ten aanzien van de verspreiding van zeevogels in het als NCP-Noord aangeduide deel van de Noordzee. In het kader van effectieve soortbescherming is het belangrijk dat er meer duidelijkheid komt over het voorkomen en gebruik van de Noordzee door zeevogels en de invloed van menselijke handelen, omdat ‘NCP-Noord’ het overgrote deel van het Nederlandse deel van de noordelijke Noordzee omvat. Om deze reden is de keuze gemaakt om te werken aan een aanvullende kennisagenda, zodat er meer duidelijkheid komt over hoe deze soorten het best beschermd kunnen worden, in lijn met de Vogelrichtlijn. Er zal daarbij gekeken worden hoe de uitkomsten van deze kennisagenda zich verhouden tot de afspraken uit het Noordzeeakkoord. Uw Kamer zal op de hoogte worden gehouden over de uitkomsten van deze kennisagenda.

Jean Rummenie

Staatssecretaris van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur

---

1. Vogel R., Zoetebier D., van Winden E., Sierdsema H., Foppen R. & van den Bremer L. 2024. Geactualiseerd landelijk overzicht van vogelsoorten met concentraties van (inter)nationaal belang. Sovon-rapport 2024/13. Sovon Vogelonderzoek Nederland, Nijmegen.↩︎