Doeltreffendheid, doelmatigheid, en evaluatie kader (CW3.1)
Bijlage
Nummer: 2025D38363, datum: 2025-09-10, bijgewerkt: 2025-09-10 16:06, versie: 1
Directe link naar document (.docx), link naar pagina op de Tweede Kamer site.
Bijlage bij: Leveringen militaire goederen aan Oekraïne (2025D38362)
Preview document (🔗 origineel)
CW 3.1 €3,1 miljard additionele middelen via Defensie voor militaire steunverlening voor Oekraïne.
| Onderdeel | Toelichting |
|---|---|
| Nagestreefde doelen | Doel van de Nederlandse militaire steun aan Oekraïne is om het land in staat te stellen zich te verdedigen tegen de Russische invasie (zie o.a. Kamerstuk 36 045, nr 190, dd. 17 februari 2025). Hiermee wordt bijgedragen aan stabiliteit en veiligheid in Europa, en daarmee ook in Nederland. Tevens wordt hiermee bijgedragen aan de grondwettelijke taak om de internationale rechtsorde te beschermen. |
| Ingezette beleidsinstrument(en) | Het ingezette beleidsinstrument is het leveren van militaire steun: zowel door te voorzien in materiële steun, het vervoer daarvan, als ook onderhoud en reparatie, en trainingen en opleidingen. De militaire materiële steun wordt uitgevoerd middels commerciële aanschaf, levering uit eigen voorraad en financiële bijdragen aan internationale fondsen en/of partners voor de gezamenlijke aanschaf van materieel. |
| Financiële gevolgen voor het Rijk | Het kabinet heeft middels de Voorjaarsnota 2025 €3,1 mld. extra toegekend aan de Defensiebegroting voor de militaire steun aan Oekraïne, en €100 mln. aan de begroting van het ministerie van Buitenlandse Zaken, voor besteding aan het Ukraine Comprehensive Assistance Package (UCAP). Daarmee heeft Nederland sinds de aanvang van de grootschalige agressieoorlog circa €13,6 mld. aan militaire steun begroot. In de Voorjaarsnota en de 1e suppletoire begroting van 2025 van de betreffende departementen is de specifieke allocatie van middelen nader beschreven. |
| Financiële gevolgen voor maatschappelijke sectoren – als van toepassing | Defensie zoekt bij het realiseren van militaire steun aan Oekraïne om waar mogelijk meerwaarde te creëren voor de Nederlandse economie. Zo investeert Defensie via militaire steun aan Oekraïne fors in technologische innovatie en de defensie-industrie in Nederland, conform de Defensie Strategie voor Industrie & Innovatie. Bijvoorbeeld op het gebied van drones, waar met het Actieplan Productiezekerheid Onbemenste Systemen (APOS) gewerkt wordt aan het opzetten van een Nederlands ecosysteem. |
| Nagestreefde doeltreffendheid | Om de doeltreffendheid te borgen, richt Defensie zich bij het maken van keuzes op wat het hardst nodig is om strategische doelstellingen te behalen, en waar Nederland de meeste toegevoegde waarde kan realiseren, rekening houdend met bondgenootschappelijke doelstellingen, afspraken en geldende wet- en regelgeving. De effecten van de geleverde steun op de gereedheid van de Nederlandse strijdkrachten en op het behalen van de NAVO-capaciteitsdoelen worden, gezien de Nederlandse belangen door Defensie als significant, maar acceptabel beoordeeld. Het kabinet heeft volledige steun uitgesproken voor de nieuwe NAVO-norm voor defensie-uitgaven en onderstreept dat deze uitgaven noodzakelijk zijn vanwege de dreiging vanuit Rusland voor de Euro-Atlantische veiligheid en de Russische agressie oorlog in Oekraïne. Defensie neemt maatregelen om de gevolgen op de eigen gereedstelling en capaciteit zoveel mogelijk te mitigeren. Zo zijn er maatregelen om de aankoop van vervangend materieel te versnellen en wordt project- en inkoopcapaciteit versterkt. Ook weegt defensie in zijn steunvoorziening aan Oekraïne het belang om eigen personeel blijvend te kunnen instrueren, opleiden en trainen tegenover strategische belangen. Het kabinet zal ook bij toekomstige verzoeken aandacht houden voor de effecten op de gereedheid gezien de veranderende veiligheidssituatie waarin de Nederlandse krijgsmacht haar operationele gereedheid moet verhogen. |
| Nagestreefde doelmatigheid | Om doelmatigheid te borgen werkt Defensie daar waar mogelijk samen met (inter)nationale partners om (schaal)voordelen of efficiëntie te verhogen. Daarbij is van belang dat de betreffende lead nation een sterke inkooppositie en/of expertise heeft voor de capaciteit waar Oekraïne behoefte aan heeft. Door dit nauwlettend te volgen en bij te sturen wanneer nodig, zorgt Defensie voor een efficiënte besteding van middelen. De aankopen voor Oekraïne worden deels zonder concurrentiestelling aanbesteed. Conform geldende procedures wordt de Auditdienst Rijk gevraagd om contractaudit uit te voeren. De uitkomsten van de contractaudit worden betrokken bij de aanbesteding. De markt voor defensiematerieel staat onder druk met als gevolg dat de prijzen voor verschillende soorten materieel zijn gestegen. Hierdoor moet Defensie voor commerciële verwervingen continue de afweging maken tussen de prijs en het urgente operationele belang van Oekraïne. Hierbij is het mogelijk dat snelheid van levering zwaarder weegt dan de beste prijs. |
Evaluatieparagraaf (of en hoe) |
De Kamer wordt periodiek geïnformeerd over de precieze besteding van de middelen (Kamerstuk 22 054, nr. 453, dd. 17 februari 2025). Verder evalueert Defensie continu, vanwege de kortcyclische en dynamische processen, in overleg met Oekraïne en de diverse internationale partners, op basis van de ontwikkelingen aan het front, hoe Nederland het beste invulling kan geven aan de militaire steun. |