[overzicht] [activiteiten] [ongeplande activiteiten] [besluiten] [commissies] [geschenken] [kamerleden] [kamerstukdossiers] [šŸ§‘mijn] [open vragen]
[toezeggingen] [stemmingen] [verslagen] [šŸ” uitgebreid zoeken] [wat is dit?]

Memorie van toelichting

Wijziging van de begrotingsstaten van het Koninkrijksrelaties (IV) en het BES-fonds (H) voor het jaar 2025 (wijziging samenhangende met de Miljoenennota)

Memorie van toelichting

Nummer: 2025D39590, datum: 2025-09-16, bijgewerkt: 2025-10-08 10:34, versie: 3 (versie 1, versie 2)

Directe link naar document (.pdf), link naar pagina op de Tweede Kamer site, officiƫle HTML versie (kst-36820-IV-2).

Gerelateerde personen:

Onderdeel van kamerstukdossier 36820 IV-2 Wijziging van de begrotingsstaten van het Koninkrijksrelaties (IV) en het BES-fonds (H) voor het jaar 2025 (wijziging samenhangende met de Miljoenennota).

Onderdeel van zaak 2025Z16996:

Onderdeel van activiteiten:

Preview document (šŸ”— origineel)


Tweede Kamer der Staten-Generaal 2
Vergaderjaar 2025-2026

36 820 IV Wijziging van de begrotingsstaten van het Koninkrijksrelaties (IV) en het BES-fonds (H) voor het jaar 2025 (wijziging samenhangende met de Miljoenennota)

Nr. 2 MEMORIE VAN TOELICHTING

A. ARTIKELGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL

Wetsartikelen 1 tot en met 3

De begrotingsstaten die onderdeel zijn van de Rijksbegroting, worden op grond van artikel 2.3, eerste lid, van de Comptabiliteitswet 2016 elk afzonderlijk bij wet vastgesteld en derhalve ook gewijzigd. Het onderhavige wetsvoorstel strekt ertoe om voor het jaar 2025 wijzigingen aan te brengen in:

de departementale begrotingsstaat van Koninkrijksrelaties (IV);

de begrotingsstaat voor het BES-fonds (H).

De in de begrotingsstaten opgenomen begrotingsartikelen worden in onderdeel B van deze memorie van toelichting toegelicht.

De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties,
F. Rijkaart

B. ARTIKELGEWIJZE TOELICHTING BIJ DE BEGROTINGSARTIKELEN

1. Leeswijzer

Voor u ligt de suppletoire begroting september van Koninkrijksrelaties (IV) en het BES-fonds (H). De suppletoire begroting september geeft een beeld van de uitvoering van de begroting voor het jaar 2025. De stand wordt opgebouwd vanaf de stand van de vastgestelde begroting 2025.

Uitgangspunt bij de tabel budgettaire gevolgen van beleid is dat per artikel de beleidsmatige en technische mutaties worden toegelicht, die groter dan of gelijk zijn aan de ondergrens zoals deze in de Rijksbegrotingsvoorschriften (RBV) zijn opgenomen, de zogenaamde staffel. In het kader van transparantie of anderszins kan het voorkomen dat mutaties beneden deze ondergrenzen ook worden toegelicht.

1. Versterken rechtsstaat Verplichtingen/Uitgaven: 2 mln. Ontvangsten: 1 mln. Verplichtingen/Uitgaven: 4 mln. Ontvangsten: 2 mln.
2. Slavernijverleden Verplichtingen/Uitgaven: 1 mln. Ontvangsten: 1 mln. Verplichtingen/Uitgaven: 2 mln. Ontvangsten: 2 mln.
4. Bevorderen sociaaleconomische structuur Verplichtingen/Uitgaven: 2 mln. Ontvangsten: 1 mln. Verplichtingen/Uitgaven: 4 mln. Ontvangsten: 2 mln.
5. Schuldsanering/lopende inschrijving/leningen Verplichtingen/Uitgaven: 1 mln. Ontvangsten: 5 mln. Verplichtingen/Uitgaven: 2 mln. Ontvangsten: 10 mln.
8. Wederopbouw Bovenwindse Eilanden Verplichtingen/Uitgaven: 1 mln. Ontvangsten: 1 mln. Verplichtingen/Uitgaven: 2 mln. Ontvangsten: 2 mln.
6. Apparaat Verplichtingen/Uitgaven: 1 mln. Ontvangsten: 1 mln. Verplichtingen/Uitgaven: 2 mln. Ontvangsten: 2 mln.
7. Nog onverdeeld Verplichtingen/Uitgaven: 1 mln. Ontvangsten: 1 mln. Verplichtingen/Uitgaven: 2 mln. Ontvangsten: 2 mln.
1. BES-fonds Verplichtingen/Uitgaven: 2 mln. Ontvangsten: 2 mln. Verplichtingen/Uitgaven: 4 mln. Ontvangsten: 4 mln.

2. Beleid Koninkrijksrelaties

2.1. Overzicht belangrijkste uitgaven- en ontvangstenmutaties

Vastgestelde begroting 2025 263.150
Stand 1e suppletoire begroting 2025 189.954
Belangrijkste suppletoire mutaties
1) Grenstoezicht Douane 1 – 4.500
2) LPO middelen naar JenV 1 – 1.386
3) Kasschuif onderhoud scholen 4 – 4.500
4) Leningen CuraƧao en Sint Maarten 5 90.780
5) Afdracht JenV SSO CN 6 3.233
6) Kasschuif stormwaterpompen 8 – 460
6) Overige mutaties Alle – 2.649
Stand suppletoire begroting september 2025 270.472

Toelichting

1. Grenstoezicht Douane

Dit betreft een overboeking van € 4,5 mln. naar het Ministerie van FinanciĆ«n (IXB) voor de Douane Nederland. Deze middelen zijn bestemd voor de lokale grens- en handhavingsdiensten op de eilanden CuraƧao, Aruba en Sint Maarten.

2. LPO middelen naar JenV

Deze mutatie betreft een overboeking van LPO-middelen naar de begroting van het Ministerie van Justitie en Veiligheid (VI) voor het Recherche Samenwerkingsteam, het Hof en het OM.

3. Kasschuif onderhoud scholen

Het onderhoud aan scholen op CuraƧao is onderdeel van de Landspakketten voor CuraƧao. Een deel van de uitvoering zal nog doorlopen in 2026, waardoor € 4,5 mln. via een kasschuif van 2025 naar 2026 wordt doorgeschoven.

4. Leningen CuraƧao en Sint Maarten

Nederland verstrekt op basis van de in de Rijkswet financieel toezicht opgenomen zogenaamde lopende inschrijving, twee leningen aan CuraƧao en Sint Maarten voor respectievelijk € 75,3 mln. en € 15,5 mln. ter financiering van investeringen.

5. Afdracht JenV SSO CN

Dit betreft een overboeking van het Ministerie van Justitie en Veiligheid voor de afdracht 2025 voor de dienstverlening van de Shared Service Organisatie Caribisch Nederland (SSO-CN).

6. Kasschuif stormwaterpompen

Het contract voor de tender van de stormwaterpompen is in juni 2025 getekend. Oplevering van het geheel is 2e helft december 2025 voorzien. Dit betekent dat betaling pas in 2026 zal plaatsvinden. Via een kasschuif van 2025 naar 2026 worden de middelen in het juiste kasritme gezet.

Vastgestelde begroting 2025 205.344
Stand 1e suppletoire begroting 2025 incl NvW 100.581
Belangrijkste suppletoire mutaties
1) Raming ontvangsten leningen 5 6.877
2) Overige mutaties Alle 804
Stand suppletoire begroting september 2025 108.262

Toelichting

1. Bijstelling raming ontvangsten leningen

Jaarlijks worden de aflossingen op de liquiditeitsleningen van Aruba, CuraƧao en Sint Maarten geherwaardeerd tegen de actuele wisselkoers.

3. Beleidsartikelen Koninkrijksrelaties

3.1. Artikel 1. Versterken rechtsstaat

Budgettaire gevolgen van beleid

Art. Verplichtingen 25.966 – 7.765 18.201
Uitgaven 25.966 – 7.765 18.201
1.0 Versterken rechtsstaat 25.966 – 7.765 18.201
Opdrachten 50 129 179
Diverse opdrachten 50 129 179
Bijdrage aan ZBO's/RWT's 1.191 – 723 468
Detentie – Algemeen 1.191 – 723 468
Bijdrage aan medeoverheden 1.112 462 1.574
Overige bijstand aan de landen 0 532 532
Bestuurlijke aanpak 1.112 – 70 1.042
Bijdrage aan (andere) begrotingshoofdstukken 23.613 – 7.633 15.980
Grensbewaking (Defensie) 10.511 – 2.968 7.543
Recherchecapaciteit (JenV) 219 0 219
Rechterlijke macht (JenV) 7.756 0 7.756
Douane (FinanciĆ«n) 5.127 – 4.665 462
Ontvangsten 0 0 0

Toelichting

Artikel 1.0 Versterken rechtsstaat

Bijdrage aan (andere) begrotingshoofdstukken

Grensbewaking (Defensie)

Er is een reallocatie van € 1,9 mln. naar artikel 4.2 voor afspraken over het afstoten van Rijksvastgoed van vijf panden op Sint Eustatius die worden overgedragen aan het openbaar lichaam Sint Eustatius.

Daarnaast betreft dit een overboeking naar het BES-fonds vanwege een verschil dat is ontstaan door een rekensystematiek. Dit betreft een incidentele dekking vanwege toezeggingen richting de BES eilanden op basis waarvan zij hun begrotingen hebben opgesteld. Het restant betreft een saldo van diverse kleine mutaties.

Douane (Financiƫn)

Dit betreft voornamelijk een overboeking van € 4,5 mln. naar het Ministerie van FinanciĆ«n (IXB) voor de Douane Nederland. Deze middelen zijn bestemd voor de lokale grens- en handhavingsdiensten op de eilanden CuraƧao, Aruba en Sint Maarten.

3.2. Artikel 2. Slavernijverleden

Budgettaire gevolgen van beleid

Art. Verplichtingen 35.757 – 592 35.165
Uitgaven 8.424 – 592 7.832
2.0 Slavernijverleden 8.424 – 592 7.832
Subsidies (regelingen) 2.370 – 592 1.778
Maatschappelijke initiatieven 2.370 – 592 1.778
Bijdrage aan medeoverheden 6.054 0 6.054
Maatregelen bewustwording, betrokkenheid en doorwerking slavernijverleden 6.054 0 6.054
Ontvangsten 0 0 0

Toelichting

Artikel 2.0 Slavernijverleden

Subsidies

Maatschappelijke initiatieven

Via een kasschuif wordt € 0,6 mln. doorgeschoven van 2025 naar 2029, omdat de uitvoeringskosten in 2025 lager uitvallen dan eerst geraamd werd. De uitvoeringskosten in de laatste fase in 2029 van het project kunnen zo gefinancierd worden.

3.3. Artikel 4. Bevorderen sociaaleconomische structuur

Budgettaire gevolgen van beleid

Art. Verplichtingen 86.805 21.821 108.626
Uitgaven 81.860 – 973 80.887
4.1 CuraƧao, Sint Maarten en Aruba 30.864 – 3.930 26.934
Subsidies (regelingen) 21.835 – 3.030 18.805
Diverse subsidies 277 470 747
Tijdelijke Werkorganisatie (TWO) 10.892 1.000 11.892
Onderwijshuisvesting CuraƧao 10.666 – 4.500 6.166
Opdrachten 5.577 – 900 4.677
Opdrachten landen 577 100 677
Tijdelijke Werkorganisatie (TWO) 5.000 – 1.000 4.000
Inkomensoverdrachten 1.218 0 1.218
Toeslagen op pensioenen NA 1.218 0 1.218
Bijdrage aan medeoverheden 1.979 0 1.979
Tijdelijke Werkorganisatie (TWO) 1.979 0 1.979
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties 255 0 255
Diverse bijdragen 255 0 255
4.2 Caribisch Nederland 48.865 3.018 51.883
Subsidies (regelingen) 2.614 538 3.152
Subsidies Caribisch Nederland 2.614 538 3.152
Opdrachten 2.112 1.249 3.361
Versterken bestuurs- en uitvoeringskracht 1.520 – 380 1.140
Opdrachten Caribisch Nederland 592 1.629 2.221
Inkomensoverdrachten 1.349 0 1.349
Pensioenen en uitkeringen politieke ambtsdragers 1.349 0 1.349
Bijdrage aan ZBO's/RWT's 0 283 283
Caribisch Nederland 0 283 283
Bijdrage aan medeoverheden 42.790 766 43.556
Sociaaleconomische initiatieven 34.000 0 34.000
Versterken bestuurs- en uitvoeringskracht 8.790 766 9.556
Bijdrage aan agentschappen 0 182 182
Versterken bestuurs- en uitvoeringskracht 0 182 182
4.3 Stimuleringsregelingen 2.131 – 61 2.070
Subsidies (regelingen) 820 – 61 759
Voedselzekerheid 820 – 61 759
Garanties 1.311 0 1.311
Borgstelling MKB 1.311 0 1.311
Ontvangsten 150 804 954

Toelichting

Artikel 4.1 CuraƧao, Sint Maarten en Aruba

Subsidies

Tijdelijke werkorganisatie

Dit betreft een reallocatie binnen het Tijdelijke Werkorganisatie (TWO) budget op artikel 4.1. Een bedrag van € 1,0 mln. wordt gerealloceerd van het instrument opdrachten naar het instrument subsidies. De reden hiervan is dat verschillende landspakkettrajecten zich nu in de implementatiefase bevinden. Dat betekent dat er verhoudingsgewijs meer subsidies worden verstrekt aan de Landen (voor projectondersteuning en investeringen in de implementatiefase), dan dat dit budget nodig is voor (onderzoeks)opdrachten.

Onderwijshuisvesting CuraƧao

Het onderhoud aan scholen op CuraƧao is onderdeel van de Landspakketten voor CuraƧao. Een deel van de uitvoering zal nog doorlopen in 2026, waardoor € 4,5 mln. via een kasschuif van 2025 naar 2026 wordt doorgeschoven.

Opdrachten

Opdrachten Tijdelijke werkorganisatie

Dit betreft een reallocatie binnen het Tijdelijke Werkorganisatie (TWO) budget op artikel 4.1. Een bedrag van € 1,0 mln. wordt gerealloceerd van het instrument opdrachten naar het instrument subsidies. De reden hiervan is dat verschillende landspakkettrajecten zich nu in de implementatiefase bevinden. Dat betekent dat er verhoudingsgewijs meer subsidies worden verstrekt aan de Landen (voor projectondersteuning en investeringen in de implementatiefase), dan dat dit budget nodig is voor (onderzoeks)opdrachten.

Artikel 4.2 Caribisch Nederland

Opdrachten

Opdrachten Caribisch Nederland

Dit betreft voornamelijk een reallocatie van artikel 1 naar artikel 4.2. In het kader van de afspraken omtrent het afstoten van Rijksvastgoed zullen vijf panden op Sint Eustatius worden overgedragen aan het openbaar lichaam Sint Eustatius. In een later stadium wordt gekeken naar het mogelijk afstoten van panden op Bonaire en Saba. Voor de overdracht, renovatie en onderhoud is € 1,9 mln. benodigd. Het restant betreft een saldo van diverse kleine mutaties.

3.4. Artikel 5. Schuldsanering/lopende inschrijving/leningen

Budgettaire gevolgen van beleid

Art. Verplichtingen 0 90.780 90.780
Uitgaven 28.517 90.780 119.297
5.1 Schuldsanering CuraƧao en Sint Maarten 28.517 0 28.517
Leningen 28.517 0 28.517
Schuldsanering 28.517 0 28.517
5.2 Leningen / garanties CuraƧao, Sint Maarten en Aruba 0 90.780 90.780
Leningen 0 90.780 90.780
Lopende inschrijving en leningen CuraƧao en Sint Maarten 0 90.780 90.780
Ontvangsten 98.726 6.877 105.603

Toelichting

5.2 Leningen/garanties CuraƧao, Sint Maarten en Aruba

Leningen

Lopende inschrijving en leningen CuraƧao en Sint Maarten

Nederland verstrekt op basis van de in de Rijkswet financieel toezicht opgenomen zogenaamde lopende inschrijving, twee leningen aan CuraƧao en Sint Maarten voor respectievelijk € 75,3 mln. en € 15,5 mln. ter financiering van investeringen.

Ontvangsten

Jaarlijks worden de aflossingen op de liquiditeitsleningen van Aruba, CuraƧao en Sint Maarten geherwaardeerd tegen de actuele wisselkoers.

3.5. Artikel 8. Wederopbouw Bovenwindse Eilanden

Budgettaire gevolgen van beleid

Art. Verplichtingen 1.500 – 460 1.040
Uitgaven 1.500 – 460 1.040
8.1 Wederopbouw 1.500 – 460 1.040
Subsidies (regelingen) 460 – 460 0
Diverse subsidies 460 – 460 0
Opdrachten 1.040 0 1.040
Wederopbouw op Sint Maarten 1.040 0 1.040
Ontvangsten 0 0 0

Toelichting

Artikel 8.1 Wederopbouw

Diverse subsidies

Het contract voor de tender van de stormwaterpompen is in juni 2025 getekend. Oplevering van het geheel is 2e helft december 2025 voorzien. DIt betekent dat betaling pas in 2026 zal plaatsvinden. Via een kasschuif van 2025 naar 2026 worden de middelen in het juiste kasritme gezet.

4. Niet-Beleidsartikelen Koninkrijksrelaties

4.1. Artikel 6. Apparaat

Budgettaire gevolgen

Art. Verplichtingen 36.333 3.290 39.623
Uitgaven 36.333 3.290 39.623
6.0 Apparaat 36.333 3.290 39.623
Personele uitgaven 23.606 2.985 26.591
Eigen personeel 22.417 2.985 25.402
Inhuur externen 1.189 0 1.189
Materiƫle uitgaven 12.727 305 13.032
Overige materiƫle uitgaven 12.727 305 13.032
Ontvangsten 1.705 0 1.705

Toelichting

Personele uitgaven

Eigen personeel

Dit betreft voornamelijk de overboeking van het Ministerie van Justitie en Veiligheid voor de afdracht 2025 voor de dienstverlening van de Shared Service Organisatie Caribisch Nederland (SSO-CN).

4.2. Artikel 7. Nog onverdeeld

Budgettaire gevolgen

Art. Verplichtingen 7.354 – 3.762 3.592
Uitgaven 7.354 – 3.762 3.592
7.0 Nog onverdeeld 7.354 – 3.762 3.592
Nog te verdelen 7.354 – 3.762 3.592
Onvoorzien 7.354 – 3.762 3.592
Ontvangsten 0 0 0

Toelichting

Onvoorzien

Er zijn diverse reallocaties naar andere artikelen, waarbij de grootste overboeking naar artikel 4 is voor het versterken van de uitvoeringskracht voor de uitvoering van Rijks- en medebewindstaken op de BES-eilanden op het gebied van vergunningen, toezicht en handhaving.

Verder is de loon- en prijsbijstelling tranche 2025 naar de artikelen overgeheveld.

5. Beleid BES-fonds

5.1. Overzicht belangrijkste uitgaven- en ontvangstenmutaties

Vastgestelde begroting 2025 88.642
Stand 1e suppletoire begroting 2025 97.376
Belangrijkste suppletoire mutaties
1) Grensbewaking 1 545
2) Overige mutaties 1 78
Stand suppletoire begroting september 2025 97.999

Toelichting

1. BES-fonds systematiek

Dit betreft Er is een overboeking van de begroting van Koninkrijksrelaties (IV) vanwege een verschil dat is ontstaan door een rekensystematiek. Dit betreft een incidentele dekking vanwege toezeggingen richting de BES-eilanden op basis waarvan zij hun begrotingen hebben opgesteld.

Vastgestelde begroting 2025 88.642
Stand 1e suppletoire begroting 2025 97.376
Belangrijkste suppletoire mutaties
1) Wet financiƫn openbare lichamen Bonaire, Sint Eustatius en Saba 1 623
Stand suppletoire begroting september 2025 97.999

Toelichting

1. Wet financiƫn openbare lichamen Bonaire, Sint Eustatius en Saba

Op basis van de Wet financiƫn openbare lichamen Bonaire, Sint Eustatius en Saba (FinBES) dienen de uitgaven en ontvangsten over ieder uitkeringsjaar voor het BES-fonds gelijk te zijn. Ten behoeve van de dekking van deze uitgaven is een post ontvangsten geraamd. De voeding van het BES-fonds is direct afkomstig uit de belastingontvangsten van het Rijk.

6. Beleidsartikel BES-fonds

6.1 Artikel 1. BES-fonds

Art. Verplichtingen 97.376 623 97.999
Uitgaven 97.376 623 97.999
1.0 Bijdrage aan medeoverheden 97.376 623 97.999
Vrije uitkering 97.376 623 97.999
Ontvangsten 97.376 623 97.999

Toelichting

Bijdrage aan medeoverheden

Dit betreft voornamelijk een overboeking van de begroting van Koninkrijksrelaties (IV) vanwege een verschil dat is ontstaan door een rekensystematiek. Dit betreft een incidentele dekking vanwege toezeggingen richting de BES eilanden op basis waarvan zij hun begrotingen hebben opgesteld.

Ontvangsten

Op basis van de Wet financiƫn openbare lichamen Bonaire, Sint Eustatius en Saba (FinBES) dienen de uitgaven en ontvangsten over ieder uitkeringsjaar voor het BES-fonds gelijk te zijn. Ten behoeve van de dekking van deze uitgaven is een post ontvangsten geraamd. De voeding van het BES-fonds is direct afkomstig uit de belastingontvangsten van het Rijk.