Stand van zaken maatregelen en overzicht moties en toezeggingen
Bijlage
Nummer: 2025D49555, datum: 2025-12-02, bijgewerkt: 2025-12-02 15:15, versie: 1
Directe link naar document (.docx), link naar pagina op de Tweede Kamer site.
Bijlage bij: Zesde voortgangsrapportage capaciteit DJI (2025D49554)
Preview document (🔗 origineel)
Bijlage 1. Stand van zaken maatregelen en overzicht moties en
toezeggingen
Acute maatregelen
Zelfmeldersmaatregel
Vanwege het capaciteitstekort bij de Dienst Justitiële Inrichtingen
(DJI) worden sinds 6 december 2023 zeer beperkt mannelijke volwassen
zelfmelders opgeroepen. Er zijn momenteel ongeveer 3.300 mannelijke
zelfmelders die nog moeten worden opgeroepen of al opgeroepen zijn en
zich nog moeten melden (de normale voorraad bedraagt ongeveer 1.100).
Dit komt neer op een voorraad van 584 nog uit te zitten detentiejaren.
Een detentiejaar staat gelijk aan één plaats voor een jaar. Vanaf 16
december 2024 tot 1 november jl. zijn in totaal ca. 1.672 zelfmelders
met een straf tot maximaal 14 dagen opgeroepen. Van de zelfmelders
opgeroepen tot 1 november heeft ca. 40% zich gemeld. Dit is vrijwel
hetzelfde opkomstpercentage als voor de zelfmeldstop. DJI zet in op het
verhogen van de bezetting van de zelfmeldlocaties, onder andere door het
aantal oproepingen per capaciteitsplaats te verhogen. Momenteel worden
er door DJI voor elke twee plekken drie zelfmelders opgeroepen. DJI
blijft het opkomstpercentage van zelfmelders en de bezetting monitoren
om te bezien of het oproeppercentage verder moet worden aangepast.
Arrestantenmaatregel
De arrestantenmaatregel houdt in dat mannelijke arrestanten met
minder dan 60 dagen openstaande straf in beginsel niet worden
aangehouden in verband met de druk op de celcapaciteit. Alle zaken
worden direct doorgezet van het Centraal Justitieel Incassobureau (CJIB)
aan de politie. Als de politie in aanraking komt met iemand die een
dergelijke straf heeft openstaan, bijvoorbeeld in het kader van een
nieuw strafbaar feit of overlast, heeft de politie de bevoegdheid om een
eigen afweging te maken voor het oppakken van deze veroordeelden
(bijvoorbeeld in het kader van de veiligheid).
Vóór invoering van de acute arrestantenmaatregel op 15 maart 2024 werden gemiddeld 150 veroordeelden per week aangehouden voor één of meerdere veroordelingen tot maximaal twee maanden. Vanaf de ingangsdatum van de acute maatregel tot 1 november jl. zijn dit gemiddeld circa 89 aanhoudingen per week met een straf van 60 dagen of minder en 25 aanhoudingen per week met een straf van meer dan 60 dagen.
De voorraad aan kansrijke arrestanten bedraagt 324 detentiejaren (peildatum 26 november). De kansrijke voorraad is het deel van de werkvoorraad van de politie die kansrijk is om te worden opgespoord en aangehouden. Dit is berekend op basis van ervaringscijfers uit het verleden. Het gaat dan om veroordeelden voor een: vrijheidsstraf, vervangende hechtenis na omzetting taakstraf en onherroepelijke geldboetevonnis. Dit cijfer bevat geen veroordeelden die onvindbaar zijn dan wel verblijven in het buitenland waarbij er geen rechtsmiddelen zijn om de openstaande vonnissen alsnog tot uitvoer te brengen.
Eerder heenzenden
Zoals per brief1 van 30 juni jl. aangegeven is het
heenzenden indien noodzakelijk sinds 15 juli jl. juridisch mogelijk
gemaakt in de Regeling tijdelijk verlaten inrichting (Rtvi). Het eerder
heenzenden is gestart met een maximum van 7 dagen en sinds de week van
18 augustus is dat uitgebreid naar een maximum van 14 dagen. Sinds de
start van de maatregel medio juli zijn er in totaal 768 gedetineerden
die eerder (worden) heengezonden (peildatum 7 november 2025). Gezien
deze cijfers levert de maatregel met maximaal 14 dagen op jaarbasis naar
verwachting circa 95 detentiejaren op. DJI maakt elke week een eerste
selectie van welke gedetineerden in aanmerking komen voor het eerder
heenzenden. Dit is op basis van de strafduur en aard van delict.
Vervolgens wordt gekeken welke overige uitsluitingsgronden van
toepassing zijn op deze lijst. Nadat alle criteria en
uitsluitingsgronden zijn toegepast, blijft een aantal gedetineerden over
dat daadwerkelijk heengezonden wordt.
Aanvullende tijdelijke maatregelen
Meer gedetineerden plaatsen op Beperkt Beveiligde Afdeling
(BBA)
In tabel 1 wordt het aantal bruikbare plaatsen en het
bezettingspercentage op de BBA weergegeven. Sinds oktober 2025 zijn er
27 beperkt beveiligde plekken PI in Haaglanden die worden ingezet als
BBA.
Tabel 1. Bruikbare plaatsen en bezetting op de
BBA
| Bruikbare plaatsen | Bezettingspercentage | |
|---|---|---|
| December 2023 | 170 | 48% |
| Maart 2024 | 180 | 68% |
| Mei 2024 | 208 | 75% |
| Augustus 2024 | 250 | 86% |
| November 2024 | 282 | 89% |
| Maart 2025 | 331 | 87% |
| April 2025 | 344 | 86% |
| Mei 2025 | 344 | 88% |
| Juni 2025 | 344 | 85% |
| Juli 2025 | 346 | 89% |
| Augustus 2025 | 345 | 89% |
| September 2025 | 346 | 91% |
| Oktober 2025 | 373 | 89% |
Pilot tablets op cel
De pilot tablets op cel wordt door DJI gemonitord en geëvalueerd.
Inrichtingen hebben de ruimte gekregen de inzet op verschillende
manieren te beproeven. Om goed met de werkwijzen te oefenen en te komen
tot een gedegen advies, heeft DJI besloten de pilotperiode met twee
maanden te verlengen. Eind 2025 verwacht ik de uitkomsten van de
evaluatie op te kunnen nemen in een advies over het gebruik van de
tablets in de toekomst. In de volgende voortgangsbrief zal naar
verwachting de Kamer hierover worden geïnformeerd.
Uitgebreide testen hebben vooraf plaatsgevonden om te zorgen voor een veilig gebruik. De inhoud is goed gescreend en de tablet is volledig afgeschermd. Gedurende de pilot blijft DJI toezien op veilig gebruik van de tablets. Een inrichting geeft bijvoorbeeld aan dat op de dag dat de tablets op een afdeling worden inzet, minder personeel nodig is en het vrijgespeelde personeel op een andere afdeling kan worden ingezet of kan het personeel andere taken verrichten, die anders zouden blijven liggen. Ook wordt het verbeterde aanbod op de tablets, met bijvoorbeeld e-learnings en e-boeken, als positief ervaren. Maar zowel personeel als gedetineerden geven ook aan dat een regulier dagprogramma altijd de voorkeur heeft.
Overzicht moties
| Lid/leden | Kamerstuk nr. | Omschrijving | Voortgang | Vindplaats afdoening |
|---|---|---|---|---|
| Ellian (VVD) | Kamerstuk 24 587, nr. 1043 | Verzoekt de regering om direct te verkennen of dergelijke schepen op korte termijn ingezet zouden kunnen worden om capaciteit voor het gevangeniswezen te creëren, en de Kamer over de uitkomsten te informeren voor het zomerreces. | DJI verkent wat de mogelijkheden zijn om detentieboten in te zetten. Uw Kamer wordt via de voortgangsrapportages op de hoogte gehouden. | - |
| Bruyning (NSC) | Kamerstuk 24 587, nr. 1036 | Verzoekt de regering met spoed de volgende maatregelen uit te werken:
|
1, 2 en 3: afgedaan. 4, 5 en 6: middels deze brief afgedaan. |
1, 2 en 3: vierde voortgangsrapportage capaciteit (blz. 10 en 11)- |
| Eerdmans (JA21) | Kamerstuk 24 587, nr. 24 | Verzoekt het kabinet werk te maken van een wervingsplan voor DJI-personeel met als doel om het werken bij DJI zo aantrekkelijk mogelijk te maken. | Over de voortgang wordt uw Kamer bij de volgende voortgangsbrief in 2026 geïnformeerd. | - |
| Eerdmans (JA21) | Kamerstukken II, 2025/25, 36725 VI, nr.23 | Verzoek de regering om zo snel mogelijk met herkomstlanden van gedetineerden in contact te treden zodat een deel van de gedetineerden zonder verblijfsrecht in Nederland hun gevangenisstraf uit kunnen zitten in het herkomstland. | Middels deze brief afgedaan. | Zesde voortgangsrapportage, onder ‘Moties en toezeggingen’ |
Overzicht toezeggingen
| Nr. | Vindplaats | Omschrijving | Voortgang | Vindplaats afdoening |
|---|---|---|---|---|
| TZ202404 | Plenair debat over het tekort aan plekken in de gevangenissen (11/4/2024) | De minister voor Rechtsbescherming zegt de Kamer toe om in de voortgangsbrief voor de zomer met een toekomstverkenning te komen en dieper in te gaan op innovatie en digitalisering. | In uitvoering. | - |
| TZ202509-146 | De staatssecretaris stuurt de volgende voortgangsbrief over het gevangeniswezen tijdig aan de Kamer. (voortgangsrapportage capaciteit DJI) | Middels deze brief afgedaan. | - | |
| TZ202509-147 | De staatssecretaris stuurt voor het einde van het jaar een gedetailleerde 'menukaart' met beleidskeuzes t.a.v. het capaciteitstekort naar de Kamer. Hierin wordt in ieder geval meegenomen: de impact, de kosten, de tijdspanne waarbinnen de opties te realiseren zijn, de impact op en veiligheid van het personeel en de appreciatie van het kabinet van de opties. Ook de suggestie over meerpersoonscellen wordt meegenomen. | In uitvoering. Voor het kerstreces wordt uw Kamer geïnformeerd. | - | |
| TZ202509-148 | De staatssecretaris stuurt ruim voor het volgende gevangenisdebat de beantwoording van de vraag van het lid Eerdmans over militaire oefenterreinen in relatie tot stikstof naar de Kamer. | Middels deze brief afgedaan. | Zesde voortgangsrapportage, onder ‘Moties en toezeggingen’ | |
| TZ202509-149 | De staatssecretaris zal, in het geval de maatregel van eerder heenzenden zal oplopen naar meer dan veertien dagen, de Kamer hierover per ommegaande informeren. | In uitvoering. | - |
Kamerstukken II, vergaderjaar 2024-2025, 24587, nr. 1056↩︎