Memorie van toelichting
Wijziging van de begrotingsstaat van het Provinciefonds voor het jaar 2025 (wijziging samenhangende met de Voorjaarsnota)
Memorie van toelichting
Nummer: 2025D18371, datum: 2025-04-23, bijgewerkt: 2025-06-24 10:12, versie: 3 (versie 1, versie 2)
Directe link naar document (.pdf), link naar pagina op de Tweede Kamer site, officiële HTML versie (kst-36725-C-2).
Gerelateerde personen:- Eerste ondertekenaar: J.J.M. Uitermark, minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (Ooit Nieuw Sociaal Contract kamerlid)
- Mede ondertekenaar: T. van Oostenbruggen, staatssecretaris van Financiën (Ooit Nieuw Sociaal Contract kamerlid)
Onderdeel van kamerstukdossier 36725 C-2 Wijziging van de begrotingsstaat van het Provinciefonds voor het jaar 2025 (wijziging samenhangende met de Voorjaarsnota).
Onderdeel van zaak 2025Z08060:
- Indiener: J.J.M. Uitermark, minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties
- Medeindiener: T. van Oostenbruggen, staatssecretaris van Financiën
- Volgcommissie: vaste commissie voor Financiën
- Voortouwcommissie: vaste commissie voor Binnenlandse Zaken
- 2025-04-24 14:29: Aanvang middagvergadering: Regeling van werkzaamheden (Regeling van werkzaamheden), TK
- 2025-05-22 11:30: Procedurevergadering commissie Binnenlandse Zaken (Procedurevergadering), vaste commissie voor Binnenlandse Zaken
- 2025-05-22 14:00: Wijziging van de begrotingsstaat van het Provinciefonds voor het jaar 2025 (wijziging samenhangende met de Voorjaarsnota) (TK 36725-C) (Inbreng feitelijke vragen), vaste commissie voor Binnenlandse Zaken
- 2025-06-17 20:00: Extra procedurevergadering commissie BiZa (groslijst controversieel verklaren) (Procedurevergadering), vaste commissie voor Binnenlandse Zaken
Preview document (🔗 origineel)
| Tweede Kamer der Staten-Generaal | 2 |
| Vergaderjaar 2024-2025 |
36 725 C Wijziging van de begrotingsstaat van het provinciefonds voor het jaar 2025 (wijziging samenhangende met de Voorjaarsnota)
Nr. 2 MEMORIE VAN TOELICHTING
A. ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL
Wetsartikel 1
De begrotingsstaten die onderdeel zijn van de Rijksbegroting, worden op grond van artikel 2.3, eerste lid, van de Comptabiliteitswet 2016 elk afzonderlijk bij wet vastgesteld en derhalve ook gewijzigd. Het onderhavige wetsvoorstel strekt ertoe om voor het jaar 2025 wijzigingen aan te brengen in de begrotingsstaat voor het provinciefonds. Het in de begrotingsstaat opgenomen begrotingsartikel wordt in onderdeel B van deze memorie van toelichting toegelicht (de zgn. begrotingstoelichting).
Wetsartikel 3
Ingevolge artikel 5, eerste lid, van de Financiële-verhoudingswet hebben provincies gezamenlijk recht op het bedrag dat in de begroting als verplichting voor het totaal van de algemene uitkering is opgenomen. Ingevolge artikel 5, tweede lid, van de Financiële-verhoudingswet hebben de provincies gezamenlijk recht op de bedragen die in de begroting als verplichting voor het totaal van de integratie-uitkeringen en het totaal van de decentralisatie-uitkeringen zijn opgenomen.
De in dit wetsartikel opgenomen bedragen zijn niet rechtstreeks uit de begrotingsstaat af te leiden. De bedragen worden nader onderbouwd in deze memorie van toelichting.
De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties,
J.J.M. Uitermark
De Staatssecretaris van Financiën,
T. van Oostenbruggen
B. BEGROTINGSTOELICHTING
1. Leeswijzer
De eerste suppletoire begroting geeft een beeld van de uitvoering van de begroting 2025. De stand van de eerste suppletoire begroting wordt opgebouwd vanaf de stand van de vastgestelde begroting 2025.
Door wijzigingen in beleid van verschillende departementen kan worden overgegaan tot het beleggen of juist weghalen van taken bij provincies. Indien dit gepaard gaat met een toevoeging aan of een uitname uit het provinciefonds, wordt dit begrotingstechnisch verwerkt. In de tabel met belangrijkste mutaties worden de mutaties groter dan € 10,0 mln. weergegeven.
Vanaf de eerste suppletoire begroting 2025 wordt in de tabel budgettaire gevolgen van beleid een extra kolom toegevoegd voor het presenteren van de extrapolatie voor het jaar 2030.
2. Beleid
2.1. Overzicht belangrijke uitgaven- en ontvangstenmutaties
| Vastgestelde begroting 2025 | 3.552.438 | 3.337.500 | 3.297.605 | 3.294.735 | 3.293.795 | 0 |
| Belangrijkste suppletoire mutaties | ||||||
| 1) Bijstelling accrestranche 2025 | 36.387 | 34.185 | 33.777 | 33.748 | 33.647 | 32.635 |
| 2) Afrekening ruimte onder plafond BCF 2024 | 172.800 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| 3) Extrapolatie 2030 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 3.276.565 |
| 4) Overige mutaties | 17.324 | 10.720 | 6.851 | 5.200 | 3.200 | 1.200 |
| Stand 1e suppletoire begroting 2025 | 3.778.949 | 3.382.405 | 3.338.233 | 3.333.683 | 3.330.642 | 3.310.400 |
Toelichting
1. Bijstelling accrestranche 2025
Op basis van de geactualiseerde bbp-ontwikkeling voor 2025 wordt de accrestranche 2025 overgeheveld naar het Provinciefonds. Het betreft een bedrag van € 36,4 mln. in 2025 aflopend naar structureel € 32,6 mln. vanaf 2030.
2. Afrekening ruimte onder plafond BCF 2024
Het BTW compensatiefonds (BCF) kent jaarlijks een plafond. Wanneer er aan het eind van het jaar minder gedeclareerd is dan het vastgestelde plafond, dan wordt het restant naar rato toegevoegd (dan wel onttrokken in het geval van een overschrijding) aan het provinciefonds en gemeentefonds. Dit betreft de definitieve afrekening van de ruimte onder het plafond. Bij Miljoenennota 2025 heeft er reeds een voorlopige afrekening plaatsgevonden. Ten opzichte hiervan wordt het bedrag met € 172,8 mln. gecorrigeerd.
3. Extrapolaties 2030
In miljoenennotajaar 2025 is het jaar 2030 toegevoegd aan de begroting. De middelen voor 2030 zijn via de extrapolatie in de 1e suppletoire begroting toegevoegd.
3. Beleidsartikelen
3.1. Artikel 1 provinciefonds
In onderstaande tabel worden voor de verplichtingen, de uitgaven en de ontvangsten de budgettaire gevolgen van beleid van het provinciefonds weergegeven. Hiermee worden de integrale uitgaven die samenhangen met de samengestelde beleidsdoelstelling (het nastreven van een adequate omvang van het provinciefonds en het nastreven van een adequate verdeling van de middelen over de provincies) inzichtelijk gemaakt.
Budgettaire gevolgen van beleid
| Verplichtingen | 3.552.438 | 0 | 3.552.438 | 226.508 | 3.778.946 | 44.905 | 40.628 | 38.948 | 36.847 | 3.310.400 |
| Uitgaven | 3.552.438 | 0 | 3.552.438 | 226.511 | 3.778.949 | 44.905 | 40.628 | 38.948 | 36.847 | 3.310.400 |
| Financiering provincies | ||||||||||
| Bijdragen aan medeoverheden | ||||||||||
| Algemene uitkering | 3.353.395 | 0 | 3.353.395 | 209.187 | 3.562.582 | 34.185 | 33.777 | 33.748 | 33.647 | 3.282.272 |
| Decentralisatie-uitkeringen | 198.943 | 0 | 198.943 | 17.324 | 216.267 | 10.720 | 6.851 | 5.200 | 3.200 | 28.028 |
| Kosten Financiële verhoudingswet | ||||||||||
| Opdrachten | ||||||||||
| Onderzoeken verdeelsystematiek | 100 | 0 | 100 | 0 | 100 | 0 | 0 | 0 | 0 | 100 |
| Ontvangsten | 3.552.438 | 0 | 3.552.438 | 226.511 | 3.778.949 | 44.905 | 40.628 | 38.948 | 36.847 | 3.310.400 |
Toelichting
Algemeen
Het aandeel juridisch verplicht bedraagt bij het provinciefonds 100%.
Bijdragen aan medeoverheden
Algemene uitkering
Dit betreft de uitkering aan alle provincies, die ten goede komt aan de algemene middelen van de provincies. De uitkering is gebaseerd op artikel 5, eerste lid, van de Financiële-verhoudingswet. Een toelichting op de belangrijkste mutaties is opgenomen in.
Decentralisatie-uitkeringen
Naast de algemene uitkering kent het provinciefonds ook decentralisatie-uitkeringen. De decentralisatie-uitkeringen zijn gebaseerd op de artikel 5, tweede lid, van de Financiële-verhoudingswet. Een toelichting op de belangrijkste mutaties is opgenomen in. Een overzicht van de decentralisatie-uitkeringen is opgenomen in.
Opdrachten
Onderzoeken verdeelsystematiek
Dit betreft het budget dat elk jaar is gereserveerd voor de uitvoering van onderzoeken op het vlak van de omvang en verdeling van het provinciefonds en het onderhoud van het betaalsysteem.
4. Bijlagen
4.1. Overzicht decentralisatie-uitkeringen
| Aanpak vakantieparken | 200 | 200 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| Bestuursafspraak Friese taal en cultuur OCW | 375 | 375 | 375 | 375 | 0 | 0 |
| Deltaprogramma Waddengebied | 60 | 26 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| Drugsdumpingen | 1.500 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| Friese taal 2025 | 1.485 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| Friese taal en cultuur | 268 | 268 | 268 | 268 | 0 | 0 |
| Fryske Akademie | 1.559 | 1.559 | 1.559 | 1.559 | 1.559 | 1.559 |
| Gebiedsbiografie Stedendriehoek | 41 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| Hergebruik stedelijk afvalwater | 250 | 250 | 250 | 0 | 0 | 0 |
| Interbestuurlijk Toezicht domein erfgoed | 818 | 818 | 818 | 818 | 818 | 818 |
| Landelijke beëindigingsregeling veehouderijlocaties Lbv en Lbv-plus | 1.008 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| Monumenten | 20.000 | 20.000 | 20.000 | 20.000 | 20.000 | 20.000 |
| Na-ijlende effecten mijnbouw | 647 | 647 | 647 | 647 | 647 | 647 |
| Nationale Databank Flora en Fauna | 1.000 | 1.200 | 1.200 | 1.200 | 1.200 | 1.200 |
| Nationale Parken | 2.188 | 3.643 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| Natuur bij Energieprojecten | 1.957 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| Natuurbrandpreventie en -mitigatie | 530 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| Natuurherstelverordening vereist | 452 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| Onderzoek Interbestuurlijk Toezicht | 60 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| Ontwikkeling economische agenda | 452 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| OV op peil houden | 74.420 | 74.420 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| Regionaal OV tarief | 67.387 | 67.387 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| RES regio's | 2.619 | 2.619 | 2.619 | 2.619 | 2.619 | 2.619 |
| Tegemoetkoming begunstigden GLB-regeling ANLb | 77 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| Toekomstbestendig maken energiebeleid | 1.112 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| Veilig wonen | 85 | 85 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| Verbeterprogramma VHR | 1.651 | 1.651 | 1.651 | 0 | 0 | 0 |
| Verbreding en vernieuwing provincies | 2.000 | 2.000 | 2.000 | 2.000 | 0 | 0 |
| Verkeersveiligheid | 1.185 | 1.185 | 1.185 | 1.185 | 1.185 | 1.185 |
| Waddenfonds | 28.878 | 28.878 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| Weerbaar bestuur kleine gemeenten | 2.000 | 2.000 | 2.000 | 2.000 | 2.000 | 0 |
| Wijziging betalingsverloop decentralisatie-uitkeringen 2024 | 3 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| Totaal: | 216.267 | 209.211 | 34.572 | 32.671 | 30.028 | 28.028 |