Preview document (🔗 origineel)

---

> Retouradres Postbus 20701 2500 ES Den Haag
de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Bezuidenhoutseweg 67 2594 AC Den Haag
Datum	30 juni 2025
Betreft

Ministerie van Defensie

Plein 4

MPC 58 B

Postbus 20701

2500 ES Den Haag

www.defensie.nl

Onze referentie

MINDEF20250023117

Bij beantwoording, datum, onze referentie en onderwerp vermelden.

Geachte voorzitter,

Uw Kamer heeft in een motie van Six Dijkstra¹ gevraagd elk departement een brief te laten versturen met daarin een plan voor de registratie van impactvolle algoritmen (categorie B in de Handreiking Algoritmeregister), boven op de plannen voor het registreren van hoog risico-AI (categorie A). Het uiteindelijke doel is een beter gevuld algoritmeregister. Hiervoor geef ik in deze brief aan wat voor Defensie de stand van zaken is.

Huidige vulling door Defensie
Op dit moment bevat het algoritmeregister twee algoritmische toepassingen van Defensie; namelijk

het Stuurinformatie Dashboard Operationele Gereedheid (BI/VEST) en de Octobox

Anonimiseringssoftware. Het Dashboard Operationele Gereedheid geeft Defensiemedewerkers

inzicht in de huidige operationele gereedheid en inzetbaarheid van de krijgsmacht. Octobox

Anonimiseringssoftware wordt gebruikt voor het anonimiseren van documenten, bijvoorbeeld voor

het lakken van documenten die onderdeel zijn van Woo-verzoeken. Beide algoritmes vallen in

categorie C van de Handreiking Algoritmeregiser (overige algoritmes) en zijn gepubliceerd ten

behoeve transparantie.

Aanpak
Om het register gevuld te krijgen moeten organisaties verschillende stappen doorlopen. Allereerst

moeten alle algoritmes binnen een organisatie geïnventariseerd worden. Vervolgens moet bepaald

worden welke algoritmes in het algoritmeregister terecht komen. Daarbij wordt prioriteit gegeven

aan de hoog-risico systemen zoals gedefinieerd in de AI-verordening. Met de voorgaande

staatssecretaris van BZK hebben departementen afgesproken voor het eind van 2025 ten minste

alle hoog-risico algoritmes te registreren². Conform de motie Dekker-Abdulaziz van uw Kamer³ gaan

nieuwe hoog-risico algoritmes direct opgenomen worden in het register. Tegelijkertijd zal de

aandacht nu worden gelegd op het registreren van impactvolle algoritmes, waaronder risicoselectie

technieken. Na de selectie en categorisering worden de algoritmebeschrijvingen opgemaakt,

gecontroleerd en vervolgens gepubliceerd.

Stand van zaken Defensie
Defensie onderschrijft het belang van transparantie over het gebruik van impactvolle algoritmes die

burgers raken. Eind 2023 is Defensie gestart met het inventariseren van algoritmes die door

Defensieonderdelen gebruikt worden. De inventarisatie van hoog-risico systemen volgens de AIverordening is door de meeste Defensieonderdelen afgerond. Een aantal onderdelen hebben

aangegeven hier nog mee bezig te zijn. Er zijn bij Defensie momenteel geen algoritmes bekend die

in deze categorie vallen. De inventarisatie van impactvolle algoritmes, oftewel algoritmes met

directe rechtsgevolgen voor betrokkenen of algoritmes die beïnvloeden hoe de overheid een

betrokkene of groep classificeert, loopt nog tot eind 2025. Indien er hoog-risico AI of impactvolle

algoritmes gevonden worden dan zal onderzocht worden of deze gepubliceerd kunnen worden in het

algoritmeregister.

Naast de lopende werkzaamheden voor het vullen van het algoritmeregister werkt Defensie aan het

versterken van de interne governance op data- en algoritmegebruik. Dit is een belangrijke basis om

verantwoord algoritmegebruik op een structurele en duurzame manier in te richten. De afwegingen

op het gebied van transparantie zijn hier een belangrijk onderdeel van.

Aandachtspunten

Veiligheidsoverwegingen en uitzonderingen

Het publiceren van informatie over algoritmes moet zorgvuldig worden gedaan. Soms kan dit

namelijk op gespannen voet staan met de grondwettelijke taken van Defensie en voor

veiligheidsrisico’s zorgen. De toepassingen waarbij Defensie algoritmes gebruikt kunnen

operationeel gevoelig of geclassificeerd zijn, waardoor opname in het algoritmeregister niet altijd

mogelijk is. Alle algoritmes die voor militaire doeleinden worden gebruikt zijn dan ook uitgezonderd

van de publicatieplicht. Op deze algoritmes zijn de verplichtingen die volgen uit de AI-verordening

ook niet van toepassing.

Ook voor algoritmes die geen directe militaire toepassing hebben is zorgvuldigheid bij publicatie

belangrijk. Deze kunnen namelijk inzicht geven in de technische capaciteiten van Defensie. Om deze

reden zal Defensie dan ook altijd op hoofdlijnen publiceren en geen technische details openbaar

maken.

Versnellen van gereedstelling

Defensie staat voor grote uitdagingen. Geopolitieke ontwikkelingen hebben geleid tot een

toegenomen dreiging van een mogelijk conflict. De belangrijkste prioriteit van Defensie is dan ook

het versneld gereedstellen van de krijgsmacht ten behoeve van hoofdtaak 1: het beschermen van

het eigen grondgebied en dat van bondgenoten. Dit vraagt veel van de organisatie en kost capaciteit

en kennis. Defensie moet dan ook keuzes maken in de prioritering van haar inzet en middelen.

Hoewel Defensie het algoritmeregister een waardevol instrument vindt om transparantie over

algoritmes te bevorderen, weegt het belang van directe inzet op operationele effectiviteit in de

huidige context zwaarder.

Vervolgproces
Ik zal uw Kamer via de Jaarrapportage Bedrijfsvoering Rijk over 2025 wederom informeren over de voortgang.

Hoogachtend,

DE STAATSSECRETARIS VAN DEFENSIE

Gijs Tuinman

---

1. Kamerstukken II 2024/25, 26643, nr. 1286↩︎

2. Kamerstukken II 2022/23, 26643, nr. 1056↩︎

3. Kamerstukken II 2022/23, 36360 VI, nr. 14↩︎