Preview document (🔗 origineel)

---

GEANNOTEERDE AGENDA INFORMELE RAAD BUITENLANDSE ZAKEN HANDEL VAN 13 – 14 OKTOBER 2025

Introductie

Op dinsdag 14 oktober a.s. vindt de informele Raad Buitenlandse Zaken (RBZ) Handel plaats in Horsens, onder Deens voorzitterschap. De informele Raad zal waarschijnlijk vooraf worden gegaan door een diner op maandag 13 oktober. Tijdens de informele vergadering van de Raad op 14 oktober zal achtereenvolgens worden gesproken over de handelsbetrekkingen van de Europese Unie (EU) met de Verenigde Staten (VS) en over economische veiligheid. Voorts wordt tijdens de lunch gesproken over de lopende onderhandelingen van de EU met derde landen.

Handelsbetrekkingen EU-VS

De Raad zal spreken over de EU-VS handelsbetrekkingen. Naar verwachting zal de Europese Commissie (de Commissie) een terugkoppeling geven over de uitwerking van de afspraken gemaakt met de VS in het Joint Statement (JS) van 21 augustus jl.¹ Uw Kamer is eerder geïnformeerd over deze gezamenlijke verklaring in de kamerbrief van 26 augustus jl.²

Zoals ook aangegeven in de kamerbrief van 26 augustus jl. hebben de VS en de Europese Commissie eerder, op 27 juli jl., een mondelinge overeenkomst op hoofdlijnen bereikt. Deze is verder uitgewerkt in het JS van 21 augustus jl. De afspraken gemaakt in de gezamenlijke verklaring voorzien in een Amerikaanse basisimportheffing van 15 procent voor het merendeel van de Europese goederen die in de VS worden geïmporteerd. Dit percentage is inclusief de bestaande ‘Most Favoured Nation’ (MFN) heffing die de VS op basis van de regels van de Wereldhandelsorganisatie mag heffen, tenzij het MFN tarief hoger is dan 15% in welk geval alleen het MFN tarief wordt geheven. Aan de andere kant zal de EU tariefsverlagingen doorvoeren op een scala van agrarische en industriële goederen uit de VS. De gezamenlijke verklaring is juridisch niet-bindend en behoeft voor een deel nadere uitwerking. De gezamenlijke verklaring is daarmee geen handelsakkoord. De implementatie van de afspraken die aan EU-zijde besluitvorming vereisen, zal via de gebruikelijke EU-procedures verlopen.

De VS heeft in de gezamenlijke verklaring toegezegd om heffingen op auto’s van 27,5 procent naar 15 procent te reduceren nadat de Commissie een formeel voorstel heeft gedaan om de toegezegde verlaging van EU invoerheffingen te implementeren. De Commissie heeft twee wetgevende voorstellen hiertoe op 28 augustus jl. gedeeld met de lidstaten en met het Europees Parlement (EP). Over deze twee specifieke voorstellen zal uw Kamer binnenkort nader geïnformeerd worden middels een BNC-fiche. Nu de Commissie de voorstellen heeft gepubliceerd, is door de Commissie de verwachting uitgesproken dat de VS de tarieven op auto’s spoedig zal verlagen zoals afgesproken in de gezamenlijke verklaring.

De gezamenlijke verklaring laat ruimte voor verdere onderhandelingen. De inzet van de EU, daarin gesteund door Nederland, blijft om de Amerikaanse heffingen via onderhandelingen zoveel mogelijk verder te verlagen. Tegelijk is duidelijk dat een algemene verlaging van het huidige tarief door de VS op dit moment niet realistisch is. Daarom zal de verdere inzet van de Commissie en Nederland zich richten op het realiseren van ‘carve outs’ in specifieke sectoren. Daarbij zet het kabinet in op voor Nederland prioritaire exportbelangen. Ook is in de gezamenlijke verklaring afgesproken dat verder wordt gesproken over het inrichten van quota ten behoeve van de EU staalexport naar de VS. Het kabinet blijft het belang en de urgentie hiervan onderstrepen in Brussel en in contacten met de Amerikaanse overheid. Ook is en blijft het kabinet in voortdurend contact met het Nederlandse bedrijfsleven over de gevolgen van de Amerikaanse heffingen.

Economische veiligheid

De Raad zal naar verwachting spreken over economische veiligheid en specifiek over de door de Commissie aangekondigde ‘Economische Veiligheidsdoctrine’. De Commissie zal waarschijnlijk de eerste contouren van deze doctrine met de lidstaten delen, waarna de discussie zich onder andere kan richten op de vraag hoe economische veiligheidsinstrumenten strategischer kunnen worden ingezet.

Het kabinet verwelkomt de inspanningen van de Commissie om tot een beter gecoördineerde inzet op het gebied van economische veiligheid te komen en ziet uit naar de voorstellen voor de doctrine. Gelet op de onderlinge verbondenheid van de Europese economieën op de interne markt is dit niet alleen van belang voor de nationale veiligheid van de Unie en zijn lidstaten, maar ook voor het gelijk speelveld binnen de EU.

Het kabinet zet in op een aanpak die proportioneel, gericht, landenneutraal en risico-gebaseerd is. Deze is opgebouwd uit het protect- en promote-beleid, en heeft aandacht voor internationale partnerschappen. Het kabinet vindt het van belang dat overheidsingrijpen met EV-instrumenten beperkt blijft tot het adresseren van risico’s voor de nationale veiligheid en dat wat daaronder valt niet onnodig opgerekt wordt.

Lunch: stand van zaken handelsakkoorden

De Raad zal stilstaan bij verschillende bilaterale handelsrelaties, inclusief aangekondigde, lopende en afgeronde onderhandelingen over handelsakkoorden. Naar verwachting betreft dit onder andere de onderhandelingen met Indonesië; met de vier Mercosur-landen (Argentinië, Brazilië, Paraguay, en Uruguay); met Mexico; en met India. Besluitvorming over deze dossiers is tijdens de informele Raad niet aan de orde.

Op 13 juli jl. spraken president Prabowo van Indonesië en Commissievoorzitter Von der Leyen gezamenlijk de intentie uit om de onderhandelingen over het handelsakkoord tussen de EU en Indonesië, die zich in de eindfase bevinden, spoedig af te ronden. Tussen de EU en India vond in de week van 8 tot 12 september jl. de dertiende onderhandelingsronde plaats. De Commissie heeft op 3 september jl. de teksten voor een EU-Mercosur akkoord en een interim EU-Mercosur handelsakkoord evenals de teksten voor de modernisering van het EU-Mexico akkoord ter besluitvorming voorgelegd aan de Raad. Uw Kamer zal voorafgaand aan besluitvorming in de Raad nader worden geïnformeerd over de kabinetsappreciatie van deze voorstellen. Besluitvorming in de Raad zal naar verwachting niet eerder dan eind-november plaatsvinden.

Een geactualiseerde versie van de voortgangsrapportage handelsakkoorden met een overzicht van de lopende onderhandelingen is bijgevoegd bij deze geannoteerde agenda. Het kabinet zet in op een actief EU handelsbeleid, waarin handelsakkoorden een belangrijk instrument zijn. Handelsakkoorden kunnen bijdragen aan het vergroten van de economische weerbaarheid en slagvaardigheid van Nederland en de EU en zorgen voor verbeterde markttoegang voor ondernemers. Bovendien faciliteren handelsakkoorden de diversificatie van handelspartners en mitigeren daarmee de risico’s van strategische afhankelijkheden. Tegelijkertijd blijft gelden dat het kabinet ieder nieuw akkoord op de merites beoordeelt voorafgaand aan besluitvorming, met als uitgangspunt dat deze akkoorden moeten bijdragen aan het versterken van de Nederlandse economie.

Overig

Aankondiging Commissie: versterking coördinatie EU-brede export controles

De Commissie heeft aangekondigd dat per 9 november voor 24 specifieke goederen en technologieën EU-brede exportcontroles worden ingesteld³. Dit is nog afhankelijk van goedkeuring door de Raad en het EP. Voor Nederland is dit een positieve ontwikkeling. Vrijwel alle items worden in Nederland en een aantal andere EU lidstaten al nationaal gecontroleerd⁴. De stap houdt in dat andere Europese lidstaten deze maatregelen overnemen. Nederland heeft van meet af aan een voortrekkersrol gespeeld in de aanzet tot meer Europese coördinatie op exportcontrole van dual-use items, onder meer voor het gelijke speelveld en bescherming van de interne markt.

Deze stap was al aangekondigd in het witboek exportcontrole van januari 2024.⁵ In de kabinetsappreciatie van dit witboek⁶ gaf het kabinet al aan een “positieve grondhouding” te hebben ten aanzien van deze stap van de Commissie. Hierbij werd wel het belang onderkend van een nauwe link met de bestaande multilaterale exportcontroleregimes, en dat deze stap wordt genomen na discussie tussen de EU-lidstaten over “de precieze omstandigheden waaronder, en de precieze situaties die zich zouden lenen” voor deze toepassing. Dat is wat betreft het kabinet nu het geval.

Kabinetsappreciatie EU-Zuid-Korea Digitale Handelsovereenkomst

Zoals eerder aangekondigd in de voortgangsrapportage handelsakkoorden hebben de Europese Unie (EU) en Zuid-Korea de onderhandelingen over een akkoord over digitale handel op 10 maart 2025 afgerond. Inmiddels zijn de concept-Raadsbesluiten en de tekst van een akkoord ter besluitvorming aan de Raad aangeboden⁷. Via deze weg wordt uw Kamer geïnformeerd over de inhoud van het akkoord en de voorgenomen positie van het kabinet in de verdere EU besluitvorming. Uw Kamer is eerder via een BNC-fiche geïnformeerd over het verzoek van de Europese Commissie voor een mandaat om met Zuid-Korea te onderhandelen over een akkoord over digitale handel⁸. De digitale handelsovereenkomst met Zuid-Korea voorziet in moderne en ambitieuze regels over digitale handel inclusief grensoverschrijdende gegevensstromen en vormt een aanvulling op het bestaande handelsakkoord tussen de EU en Korea, dat van kracht is sinds 2011. Dit akkoord is net als de digitale handelsovereenkomst met Singapore⁹ een op zichzelf staand akkoord. De digitale handelsovereenkomst met Zuid-Korea zal een verdere impuls geven aan de sterke handelsrelatie met Zuid-Korea, die in grote mate digitaal plaatsvindt (zo’n 25% van de wereldwijde handel is digitaal en dit percentage neemt toe).

Het kabinet ziet het toenemend belang van nauwere samenwerking met derde landen die net als Nederland waarde hechten aan effectief multilateralisme en belang hebben bij een goed functionerende internationale rechtsorde. De voorgestelde bepalingen met Zuid-Korea passen in het streven om ambitieuze en moderne regels voor digitale handel af te spreken in de bilaterale relaties met de handelspartners van de EU. Ook draagt deze overeenkomst bij aan diversificatie van handelsstromen en daarmee het versterken van de Europese open strategische autonomie. Het onderhandelingsresultaat is in lijn met de kabinetsinzet wat betreft digitale handel en bevat afspraken die digitale handel faciliteren en meer zekerheid bieden aan bedrijven en consumenten die handelen in digitale diensten. Zo zijn er bepalingen opgenomen inzake grensoverschrijdende gegevensstromen, de bescherming van privacy en persoonlijke data, het verbod op douaneheffingen op elektronische transacties, het faciliteren van elektronische contracten en elektronische handtekeningen en bescherming tegen ongewenste e-mails (zogenaamde spam).

Het akkoord respecteert Europese privacy- en databeschermingswetgeving en behoudt de regelgevende ruimte van de EU om beleidsdoelstellingen op het gebied van privacy en data te bereiken. De Europese Commissie hoopt dat de Raad spoedig een besluit tot ondertekening neemt, zodat de ondertekening voor het einde van het jaar kan plaatsvinden. Na aanname van het Raadsbesluit tot ondertekening zullen de EU en Zuid-Korea tot ondertekening overgaan. De Raad is nu aan zet om te besluiten over de ondertekening van het akkoord door de EU, en zal binnenkort gevraagd worden om in te stemmen. Aangezien de onderhandelingsresultaten in lijn zijn met de Nederlandse inzet (zoals ook vastgelegd in het BNC fiche), is het kabinet voornemens akkoord te gaan met de voorliggende concept-Raadsbesluiten.

Internationaal Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (IMVO)

Ten opzichte van de geannoteerde agenda voor de vorige RBZ Handel (Kamerstuk 21501, nr. 02-3185) zijn geen noemenswaardige nieuwe ontwikkelingen te melden over de versimpeling van de Corporate Sustainability Due Diligence Directive in het kader van het Omnibus I-voorstel. Naar verwachting zal het Europees Parlement (EP) in oktober van dit jaar een positie innemen over het voorstel, waarna de onderhandelingen tussen Raad, het EP en de Europese Commissie zullen starten. Het kabinet zal gedurende de onderhandelingen de Nederlandse standpunten, zoals verwoord in het eerder met de Tweede Kamer gedeelde BNC-fiche,¹⁰ onder de aandacht blijven brengen.

Het kabinet zet in op brede ondersteuning van het bedrijfsleven mede in voorbereiding op Europese IMVO-wetgeving. Conform aankondiging in de beleidsagenda Buitenlandse Handel 'Nederland welvarend en weerbaar' van 28 mei jl., is de dienstverlening van het MVO-steunpunt versterkt. Op 17 september jl. is het nieuwe Subsidieprogramma verantwoord ondernemen MKB (SVOM) gepubliceerd in de Staatscourant.¹¹ Deze regeling helpt het MKB bij het toepassen van gepaste zorgvuldigheid om risico’s voor mens en milieu te kunnen adresseren. Ook heeft het MVO-steunpunt deze zomer een nieuwe training voor het MKB ontwikkeld en verschillende praktische tools gepubliceerd.¹²

---

1. Joint Statement on a United States-European Union framework on an agreement on reciprocal, fair and balanced trade - European Commission.↩︎

2. Kamerstuk 21 501-02 nr. 3221↩︎

3. 2025 Update of the EU Control List of Dual-Use Items - European Commission.↩︎

4. wetten.nl - Regeling - Regeling aanvullende controlemaatregelen op de Verordening producten voor tweeërlei gebruik - BWBR0050313; wetten.nl - Regeling - Regeling geavanceerde productieapparatuur voor halfgeleiders - BWBR0048439.↩︎

5. https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/PDF/?uri=COM:2024:25:FIN.↩︎

6. https://open.overheid.nl/documenten/8f0fa01f-2039-4731-b286-5d0ab5bfcb46/file↩︎

7. Zie EUR-Lex - 52025PC0479 - EN - EUR-Lex en EUR-Lex - 52025PC0478 - EN - EUR-Lex↩︎

8. Kamerstuk 22 112 nr. 3685↩︎

9. Kamerstuk 21 501-02 nr. 3088↩︎

10. BNC-Fiche Voorstel Omnibus I: Kamerstuk 22 112, nr. 4012↩︎

11. Staatscourant 2025, 31460 | Overheid.nl > Officiële bekendmakingen↩︎

12. Trainingen en tools | RVO.nl↩︎