Personeelsbehoud

Ik schreef er eerder over, hoe werf je nieuwe collega’s. Het stuk is weer actueel nu het zo moeilijk is om aan personeel te komen, of om mensen zelfs maar te behouden.

Medisch personeel verlaat de werkvloer – (C) Luis Melendez

Sinds 1999 neem ik mensen aan of hielp ik bij werving, voor de overheid, mijn voormalige bedrijven & die van anderen, maar ook voor scholen en instellingen. Ik heb er dus wel een beetje kijk op.

Iedereen heeft nu moeite om aan nieuwe collega’s te komen. En tegelijkertijd vertrekken er juist een hoop mensen bij bedrijven die nu al personeel tekort komen.

Gek genoeg hebben we het bijna nooit over echte oplossingen voor deze problemen. In dit stukje kort iets over waarom mensen hun werk leuk vinden, of niet, en hoe je dat kan verbeteren. Want met een leuke werkvloer heb je veel minder tekorten!

Het onderstaande klinkt allemaal heel logisch en voor de hand liggend. Er zijn ook zat werkgevers die dit allemaal prima snappen. En toch gaat het nog vaak genoeg mis, en voor die plekken is dit stukje bedoeld.

Geld!

Als het moeilijk is mensen te vinden begint iedereen gelijk over geld. Dat doe ik ook in mijn eerdere stukje:

We moeten het hebben over geld. Tijdelijke inhuur is nog veel duurder, dus er is echt meer geld voor jouw vacature!

En dan hebben we het nog niet eens over de kosten van achterstanden of het niet nakomen van beloftes. Lees vooral het kopje “geld” in mijn eerdere verhaal “Werving nieuwe collega’s: niet zo moeilijk, toch gaat het fout”.

Hoewel het makkelijk is om met geld te beginnen is het lang geen volledige oplossing. Een goed betaalde rotbaan is nog steeds een rotbaan.

Werkplezier, werk-ergernis, motivatievernietiging

“Werk” kan je opdelen in drie stukken, waarbij de stukken voor sommige mensen heel anders liggen dan voor anderen.

1: Doen waar je voor gekomen bent

• mensen helpen
• problemen oplossen
• dingen bouwen (apparaten, contracten, designs, woningen…)
• de jaarrekening op orde krijgen
• processen soepel laten lopen
• het kantoor goed laten werken
• En: goed contact met stimulerende collega’s of klanten

Dit zijn de dingen waar je je partner, kinderen, ouders, poes of hond over vertelt als je een goeie dag hebt gehad. Wat je het liefste op een visitekaartje zou zetten als “je baan”. Geeft energie.

2: Dingen die toch ook echt moeten gebeuren

Het is helaas niet allemaal feest, maar deze dingen horen er ook bij:

• administratie bijhouden
• vergaderen
• urentools invullen zodat de juiste klant een factuur krijgt, of voor subsidie
• forensen
• functioneringsgesprekken
• budgetten opstellen
• collega’s achter de broek zitten

Als het allemaal feest was op kantoor dan vroegen ze er toegangsgeld voor, dus we zullen moeten leven met sommige van deze dingen. Dit soort activiteiten zijn onvermijdelijk, maar kunnen wel geminimaliseerd worden.

Het bijzondere is nu dat veel mensen vergaderen helemaal niet erg vinden, en ook veel plezier beleven aan het opstellen van budgetten, het houden van functioneringsgesprekken, het bijwerken en controleren van spreadsheets, of medewerkers achter de vodden zitten.

Dit zijn doorgaans beterbetaalde (middle) managers. Zij vinden juist de dingen waar de werkvloer moeite mee heeft “hun werk”, of op z’n minst belangrijk voor hun werk. Hier zit al een deel van het probleem. Want zelfs met de beste bedoelingen begrijp je zo de ergernissen op de werkvloer niet makkelijk.

3: Dingen die nooit moeten gebeuren

Dit zijn de killers:

• schofterig ingeroosterd worden zonder overleg
• een keer slecht behandeld worden door klant/patiënt, zonder goede steun uit je organisatie
• stelselmatig slecht behandeld worden (zelfs met steun)
• onwerkbare IT systemen (“na een kwartier proberen lukt het meestal”)
• vijandige/onveilige werkomgeving
• politieke spelletjes
• gerommel met niet mogen parkeren, reiskostenvergoedingen, “flexplekken”
• huichelachtige communicatie: “vanwege het milieu… (lang verhaal) .. is er geen gratis koffie/thee meer”
• willekeurig mensen ontslaan en daarna duurdere en minder betrokken externen nodig hebben
• wantrouwige afdelingen die je urenstaten of declaraties niet geloven
• het verplicht bijhouden van uren/administratie waarvan je WEET dat er nooit iemand naar zal kijken
• door professionalisering/uitbesteding niet meer goed samen kunnen werken met collega’s

Je kunt zo nog veel meer voorbeelden verzinnen van dingen die gewoon nooit moeten gebeuren.

De balans

Als je mensen blij wil houden op kantoor moet het echte werk gewaardeerd worden. Vreemd genoeg krijg je zelden een schouderklopje als je uren langer op kantoor blijft voor die ene zaak/patiënt - voor zover iemand het al doorhad.

Maar vul eens een keer je urenstaat of een formulier niet op tijd in en een hele batterij zeurpieten gaat zich met je bemoeien. Dit is kennelijk belangrijker dan daadwerkelijk doen waar de organisatie voor bedoeld was?

En dan zijn er nog de totale killers van werkplezier. Een geweigerde declaratie om een lulligheidje vernietigt voor weken enthousiasme voor het echte werk, bijvoorbeeld.

Vergelijkbaar, als iemand ineens via een computer per ongeluk ontdekt dat ze op haar verjaardag toch ingeroosterd is, ondanks verzoek dat niet te doen, dan concludeert de medewerker terecht dat de werkgever een schofterige klotetent is. En dat moet je dan ontdekken via een onwerkbaar IT systeem ook nog!

Oplossingen

Zo heel moeilijk is het dus allemaal niet. Kijk eerst goed naar geld (echt!), maar loop daarna je organisatie eens na op de drie categorieën.

Waarderen we het wel als mensen goed zijn in wat ze doen? Zien we het wel? Laten we het ooit oprecht weten?

Hoeveel kunnen we snoeien in de minder leuke dingen die toch moeten gebeuren? Is er administratie waar toch nooit iemand naar kijkt? Voor wie houden we dit eigenlijk allemaal bij? Vaak genoeg voor niemand blijkt. Moeten al die vergaderingen wel? Moet iedereen bij dat overleg zijn? Heel pittig hierbij is dat veel managers juist dit soort dingen heel belangrijk vinden: voor hun is dit “het echte werk” en hun kans te ontdekken wat er allemaal gebeurt.

En dan misschien wel het belangrijkste. De killers. Hier wordt het vaak schrijnend: waar schofferen we ons personeel gewoon? Met een klein rondje vind je zo twintig dingen. Afgepakte parkeerplaatsen, na je vakantie ontdekken dat je kamer ingepikt is, uitgaven die ineens zelf voorgeschoten moeten worden en je dan gezeur krijgt over de declaratie, zelf moeten vechten dat je een cursus mag doen die verplicht is etc.

Afsluitend

Om aan voldoende bezetting te komen is het belangrijk mensen te behouden. Een goeie werkvloer werft ook heel veel makkelijker. Denk goed na over salaris en vergoedingen, maar licht je organisatie ook goed door op werkplezier, werk-ergernissen en motivatiekillers. Begin vandaag nog.