Preview document (🔗 origineel)

---

31 239 Stimulering duurzame energieproductie

Nr. 441 Brief van de minister van Klimaat en Groene Groei

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 11 december 2025

Met deze brief informeert het kabinet de Kamer over de voorlopige resultaten van de openstelling van de SDE++ in 2025. Deze subsidieregeling ondersteunt ondernemers bij investeringen in hernieuwbare energie. Hiermee draagt de regeling bij aan vergroting van de energieonafhankelijkheid, verlagen van energiekosten en het verduurzamen van ons bedrijfsleven en energievoorziening. Er is dit jaar veel interesse getoond in de SDE++, met een ruime overtekening van het budget tot gevolg. Dit is positief, omdat het betekent dat ondernemers veel kansen zien voor het toekomstbestendig maken van hun bedrijfsvoering.

Verloop openstelling SDE++ 2025

Van 7 oktober tot en met 6 november vond de openstelling van de SDE++ in 2025 plaats. Hiervoor was een openstellingsbudget van € 8 miljard beschikbaar¹. Gedurende de openstelling zijn 468 subsidieaanvragen ingediend, met een budgetclaim van in totaal bijna € 22 miljard. Dit bedrag zal uiteindelijk lager worden doordat dubbele of incomplete aanvragen afvallen, zoals aanvragen waarbij de vergunningen nog niet rond zijn. Tabel 1 bevat een overzicht van alle aanvragen per techniek van de openstellingsronde 2025. De aanvragen worden op dit moment door de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) beoordeeld op volledigheid en technische en financiële haalbaarheid. Op grond daarvan zal het aantal positieve beschikkingen op de aanvragen nog afnemen.

De aanvragen voor de SDE++ betreffen een goede verdeling over de verschillende technieken die de regeling ondersteunt. Opvallend is dit jaar een grote interesse binnen het domein moleculen, waarbij bijvoorbeeld waterstof en groen gas worden geproduceerd, met een totaal aangevraagd budget van ruim € 6,3 miljard. Ook zijn er veel aanvragen geweest voor CO₂-afvang en -opslag, met een totale budgetclaim van ca € 9 miljard. Het komt soms voor dat projecten in twee categorieën worden ingediend. Hiermee willen de aanvragers voorkomen dat zij in de verkeerde categorie indienen, waardoor de aanvraag zou worden afgewezen. Een project kan echter maar één subsidiebeschikking ontvangen. Hierdoor zal, voor zover RVO nu kan overzien, zo’n € 3,1 miljard aan aanvragen afvallen.

Tabel 1

Domein	Categorie	Aantal	Budgetclaim [€ mln]	Vermogen¹ [MW]	CO2 reductie [tCO₂/jr]	Gemiddelde subsidie- intensiteit² [€/tCO₂]
Moleculen	Biomassavergassing	2	1.360	161	199.544	310
	Biomassavergisting (hern. gas)	73	1.785	243	395.992	259
	Waterstofproductie uit elektrolyse	3	1.645	234	197.068	386
	Waterstofproductie uit vergassing	1	1.155	276	268.175	65
	Geavanceerde hernieuwbare brandstoffen	1	400	40	76.961	42
	Totaal Moleculen	80	6.345	954	1.137.740	230
LT-warmte	Geothermie	5	1.177	176	343.281	207
	Lucht-water warmtepomp	80	660	246	164.737	233
	Restwarmtebenutting	14	617	138	133.370	242
	Geothermie met warmtepomp	2	363	37	75.952	300
	Industriële warmtepomp (gesloten)	11	190	53	57.822	132
	Aquathermie	3	16	8	3.333	290
	Biomassavergisting (hern. warmte)	4	13	2	3.436	269
	Zonthermie	2	0	0	67	232
	Totaal LT-warmte	121	3.036	659	781.998	224
HT-warmte	Elektrische boiler	11	726	295	214.165	248
	Biomassaverbranding	6	317	277	117.329	162
	Procesgeïntegreerde warmtepomp	2	121	52	28.183	223
	Industriële warmtepomp (open)	1	19	9	5.991	110
	Totaal HT-warmte	20	1.183	614	365.668	215
Elektriciteit	Zon-PV op veld	51	352	772	44.389	177
	Wind op land	10	238	122	44.397	163
	Zon-PV op dak	110	118	244	32.698	94
	Zon-PV op water	4	28	58	3.505	197
	Biomassavergisting (gecomb. opwekking)	13	26	3	7.105	262
	Zon-PV aan gevel	1	1	1	101	300
	Totaal Elektriciteit	189	763	1.200	132.195	156
CCS/CCU	CO2-afvang en -opslag	19	9.024		2.046.061	210
	CO2-afvang en -gebruik	39	1.434		423.811	294
	Totaal CCS/CCU	58	10.458		2.469.872	280
TOTAAL		468	21.785		4.887.472	252

De hoge overtekening van dit jaar leidt ertoe dat te verwachten is dat niet alle kwalificerende aanvragen een beschikking zullen krijgen. Dat past bij de SDE++ die is opgezet op een manier die ervoor zorgt dat kostenefficiënte projecten, die met de minste subsidie de meeste CO₂ kunnen reduceren, als eerste een beschikking krijgen. Het streven van het kabinet is dan ook, bij het vaststellen van het budget, om een concurrerende tender op te zetten. Deze doelstelling wordt gegeven de ruime overtekening van het budget naar alle waarschijnlijkheid gehaald.

Overtekening van het budget in deze mate betekent ook een signaal vanuit de markt dat ondernemers kansen zien om hun bedrijfsvoering te verduurzamen. Dit signaal is belangrijk, omdat het ondersteunen van deze projecten met de SDE++ betekent dat ondernemers hun bedrijf toekomstbestendig kunnen maken en zo mee kunnen gaan met de uitdagingen van deze tijd. Uitputting van het budget brengt helaas ook mee dat niet al deze projecten dit jaar ondersteund en uitgevoerd kunnen worden. Deze ondernemers kunnen in 2026 opnieuw een aanvraag indienen.

Hekjes

Ook in de openstellingsronde van 2025 zijn hekjes gehanteerd. Een hekje reserveert budget voor technieken met een hogere subsidie-intensiteit, waardoor deze eerder aan bod komen. Dit zijn technieken die weliswaar op de korte termijn minder kosteneffectief zijn, maar op de langere termijn noodzakelijk zijn voor de energietransitie. Het is van belang dat de kosten van deze technieken kunnen dalen naarmate ze meer worden ingezet. Voor aanvragen binnen de domeinen moleculen, lagetemperatuurwarmte en hogetemperatuurwarmte was er per domein € 750 miljoen budget gereserveerd. In elk van deze domeinen is een hoger bedrag aangevraagd dan het gereserveerde bedrag. In het domein moleculen is voor ca. € 6,3 miljard aangevraagd, voor lagetemperatuurwarmte € 3 miljard en voor hogetemperatuurwarmte € 1,2 miljard.

Nu het openstellingsbudget naar alle waarschijnlijkheid wordt uitgeput, hebben de hekjes invloed op de verdeling van het budget, omdat aanvragen in deze domeinen tot € 750 miljoen in ieder geval een beschikking krijgen. Dit is een positieve ontwikkeling, omdat hiermee gestuurd wordt op kostenefficiëntie van de energietransitie op middellange en lange termijn. Na beoordeling van de aanvragen door RVO zal de effectiviteit van de hekjes worden onderzocht. Hierover wordt in de Kamerbrief over de definitieve resultaten van de SDE++ 2025 gerapporteerd.

Duurzaamheidscriteria voor bestaande subsidiebeschikkingen

Bedrijven met een subsidiebeschikking voor de bij- en meestook van vaste biomassa of voor het opwekken van industriële stoom of warmte met vaste biomassa moeten aan Nederlandse duurzaamheidscriteria voor biomassa voldoen. Deze duurzaamheidscriteria vinden hun oorsprong in de tijd van het sluiten van het Energieakkoord. De Nederlandse duurzaamheidscriteria zijn vastgelegd in de ‘Regeling conformiteitsbeoordeling vaste biomassa voor energietoepassingen’. De minister van Economische Zaken heeft in september jl. een nieuwe aanpak aangekondigd voor het verminderen van onnodige of tegenstrijdige regels voor bedrijven. In dat kader is het kabinet begonnen met het oppakken van de verplichtingen die leiden tot de meest merkbare regeldrukvermindering voor ondernemers, met als doel het schrappen of verminderen van de regeldruk met 500 regels voor de zomer van 2026².

De afgelopen tijd heeft het kabinet in dat kader gesprekken gevoerd over een mogelijkheid om voor het aantonen van deze duurzaamheid van de biomassa over te stappen naar de hiervoor geldende eisen uit de Europese Richtlijn hernieuwbare energie (RED). Deze eisen zijn nu strenger dan de Nederlandse eisen en het scheelt regeldruk voor bedrijven en de overheid als niet langer twee systemen naast elkaar gehanteerd worden. Alle marktpartijen voor wie dit relevant is hebben inmiddels laten weten dat zij de vrijwillige overstap naar de Europese regels per 1 januari 2026 willen maken. Deze overstap moet vrijwillig plaatsvinden omdat het om een aanpassing van de voorwaarden van reeds beschikte subsidies gaat. Het kabinet is voornemens om de regelgeving hierover daarop aan te passen. Deze wijzigingen zijn naar verwachting niet voor 1 januari 2026 gereed, maar zijn beoogd om op een later moment in 2026 te worden gepubliceerd met terugwerkende kracht tot 1 januari 2026.

Tot slot

Het kabinet verwacht de Kamer medio 2026 over de definitieve resultaten van de SDE++ 2025 te kunnen informeren. Momenteel wordt ook de openstellingsronde van de SDE++ van 2026 voorbereid. Over de precieze invulling van de openstellingsronde wordt de Kamer zoals gebruikelijk begin 2026 geïnformeerd.

De minister van Klimaat en Groene Groei,

S.T.M. Hermans

---

1. Het openstellingsbudget geeft de maximale subsidie weer die alle projecten gezamenlijk over de gehele looptijd van de beschikking kunnen ontvangen. De werkelijke kasuitgaven aan de SDE++ zijn naar verwachting lager. Die hangen namelijk af van de marktwaarde van energie en CO₂, de daadwerkelijke realisatie van beschikte projecten en de hoeveelheid energie die geproduceerd wordt of CO₂ die gereduceerd wordt.↩︎

2. Kamerstuk 32 637, nr. 706↩︎